Yabancı diller yüksekokulu öğretim görevlilerinin örgüt kültürüne ilişkin algılarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, yabancı diller yüksekokullarında görev yapan öğretim görevlilerinin örgüt kültürüne ilişkin algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Yabancı diller yüksekokullarındaki öğretim görevlilerinin örgüt kültürüne ilişkin algılarını belirlemeyi amaçlayan bu çalışmada, araştırma amacına ve problemine uygun olarak mevcut durumun belirlenmesi ve analiz edilmesine yönelik nicel araştırma modelleri içerisinde yer alan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında İstanbul'da bulunan iki vakıf üniversitesi (1999 yılından sonra kurulan iki vakıf üniversitesi) ve iki devlet üniversitesinde bulunan, yabancı diller yüksekokulunda görev yapmakta olan 300 öğretim görevlisi oluşturmaktadır ve gönüllülük esasına göre çalışmaya 300 öğretim görevlisinden 281 öğretim görevlisi katılmıştır. Araştırmada Güven (1999) tarafından geliştirilen 'Örgüt Kültürü Ölçeği' kullanılmıştır. Devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapmakta olan öğretim görevlilerinin örgüt kültürü değişkenlerine ilişkin algıları ortalama ve standart sapma biçiminde karşılaştırmalı sunulmuş ve bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğine yönelik analizler t-testi ve ANOVA ile saptanmıştır. Ayrıca, araştırmanın değişkenleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Araştırmada, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesinde Hiyerarşik Lineer Modelleme (HLM) tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretim görevlilerinin üniversitelerdeki örgüt kültürüne ilişkin algıları olumlu düzeyde bulunmuştur. Hem devlet hem de vakıf üniversitelerinde çalışmakta olan öğretim görevlilerinin üniversitelerdeki örgüt kültürüne ilişkin törenler-toplantılar, dil, maddi kültür öğeleri boyutunda en yüksek ortalama algıya sahip oldukları görülürken; örgüt kültürünün ödül sistemi ve yönetim boyutunda algılarının en düşük ortalamaya sahip olduğu tespit edilmiştir. Öğretim görevlilerinin araştırma kapsamındaki değişkenlere ilişkin algıları demografik değişkenlere göre incelendiğinde; cinsiyetine, medeni durumuna, öğrenim düzeyine, meslekteki görev sürelerine (kıdemine) göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bulgulara göre, vakıf üniversitelerindeki kurumsallaşmış kültür boyutunda sorunlar ve memnuniyetsizlikler olduğu görülmektedir. Yönetim boyutunda, devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışmakta olan öğretim görevlilerinin algıları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Devlet ve vakıf üniversitelerinden elde edilen bulgulara göre yönetim boyutunda öğretim görevlileri orta düzeyde olumlu bir görüş içindedir. Devlet üniversitesinde çalışmakta olan ve çalışmaya katılan öğretim görevlilerinin vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim görevlilerine oranla kurumlarında çalışmaktan memnun olma düzeylerinin ve örgüt kültürü boyutlarının tümünde algılarının daha olumlu ve yüksek düzeyde olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

In this research, it is aimed to examine the views of the lecturers working in foreign language schools on organizational culture. In this study, which aims to determine the views of the lecturers in foreign language schools on organizational culture, the relational survey model, which is included in the quantitative research models, was used to determine and analyze the current situation in accordance with the research purpose and problem. The universe of the research consists of 300 lecturers working in two foundation universities (two foundation universities established after 1999) and two state universities in Istanbul in the 2021-2022 academic year, and 300 lecturers working at the School of Foreign Languages. 281 lecturers from the faculty participated in the study. The 'Organizational Culture Scale' developed by Güven (1999) was used in the research. The views of the lecturers working at state and foundation universities on organizational culture variables were presented comparatively in the form of mean and standard deviation, and the analyzes to see if they differed according to some demographic variables were determined by t-test and one-way ANOVA. In addition, correlation coefficients were calculated to determine the relationships between the variables of the study. In the research, hierarchical linear modeling (HLM) technique was used to examine the relationships between dependent and independent variables. As a result of the research, the perceptions of the instructors about the organizational culture in the universities were found to be at a positive level. While it is seen that the lecturers have the highest average perception in the dimensions of Ceremonies-Meetings, Language, Material Culture Elements regarding the organizational culture in universities; It has been determined that the perceptions of organizational culture in Reward System and Management Dimension have the lowest average. When the views of the lecturers on the variables within the scope of the research were analyzed according to the demographic variables, it was determined that there were significant differences according to their gender, marital status, education level, and their tenure in the profession. According to the findings, it is seen that there are problems and dissatisfaction in the institutionalized culture dimension in foundation universities. In terms of management, no significant difference was found between the views of the lecturers working at state and foundation universities. According to the findings obtained from state and foundation universities, lecturers have a moderately positive opinion in terms of management. It has been determined that the level of satisfaction with working in their institutions and the opinions of the lecturers working at and participating in the state university are more positive and at a higher level compared to the lecturers working at foundation universities.