Bağlanma ve zorbalık sisteminde yer alma: Başa çıkma stratejilerinin aracı rolü

Abstract

Çalışmanın amacı, ebeveyne bağlanma biçiminin, ergenin zorbalık sistemi içinde kurban veya zorba olarak yer alması üzerindeki rolü ve kullanılan baş etme stratejilerinin bu ilişkideki aracı rolünü kız ve erkek ergenler için ayrı ayrı incelemektir. Araştırmanın örneklemini İstanbul’daki 2 özel ve 3 devlet okulunun 6., 7., 8., 9. ve 10. sınıfl arında öğrenim gören, 197’si kız, 213’ü erkek olmak üzere toplam 410 öğrenci oluşturmuş. Araştırmada veri toplamak amacıyla, “Akran Zorbalığı Kurbanlarını Belirleme Ölçeği”, “Akran Zorbalarını Belirleme Ölçeği”, “Ebeveyne Bağlanma Ölçeği” ve “Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın amacına yönelik yapılan analizler sonucunda, erkek ergenlerde ebeveyne güvenli bağlanma ile hem zorbalığa maruz kalma hem de zorbalık gösterme arasında olumsuz yönde, anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca erkek ergenlerde ebeveyne güvenli bağlanma ile zorbalığa maruz kalma arasındaki ilişkide stresle başa çıkma stratejilerinden “kaçınma” stratejisinin aracı rol gördüğü, yani anılan ilişkiyi güçlendirdiği görülmüştür. Bulgular ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.