Sosyal medya kullanım düzeyinin yalnızlık ve yaşam doyumu açısından incelenmesi

Abstract

Sosyal paylaşım ağları; kişilere kendi içeriklerini kendi oluşturma özgürlüğü vererek kullanıcının kaynak konumunda yer almasını sağlayan bir platformdur. Sosyal medyanın en temel amacı, kişilerin internet ağı üzerinden düşüncelerini ve görüşlerini belirtmelerine imkân vermektir. Sosyal medya, bilgisayar meraklıları ve bilim insanlarının kullanmış olduğu internet sitelerinden ve temel araçlardan türemiş ve günümüzde kişiler, devletler, şirketler ve geleneksel medya arasındaki iletişimi en temelden değiştiren dev bir yapı haline gelmiştir. Paylaşıma odaklı olan bu platformlarda kullanıcılar kişisel profillerinde kendi düşüncelerini, bir konuya ait fikirlerini, ilgi duydukları alanları, farklı içerik ve bilgi paylaşımlarının yanı sıra konum bilgisi, video, fotoğraf gibi ilgi çekebilecek şeyleri paylaşabilmektedir. Sosyal medya kullanımı son derece yaygınlaşmış ve kullanımı kolay olmasına rağmen bazı avantaj ve dezavantajları da vardır. Sosyal medya iletişim teknolojileri ile karşılıklı duygusal paylaşım, hisler ve oyun haricinde kullanıcıların tek yönlü iletişime itilmesi onların yalnızlaşmalarına ve iletişim becerilerinde işlevsizliklere sebep olabilmektedir. Bu çalışmada sosyal medya kullanımı düzeyinin yalnızlık ve yaşam doyumu üzerindeki etkisi incelenmektedir. Basit Tesadüfî örnekleme yöntemiyle yapılacak olan araştırmanın evreni İstanbul'da yaşayan 18-45 yaş arası 390 bireyden oluşmaktadır. Örneklem sayısı seçilirken Yazcıoğlu ve Erdoğan'ın (2004) 00.5 örneklem hatası için 100 milyon kişilik evren büyüklüğünden seçilmesi gereken örneklemin 384 kişi olması gerektiğini gösteren tablo referans alınmıştır. Örneklemi oluşturan kişilere Google Anket yoluyla ulaşılmıştır. Araştırma 122 erkek 266 kadın katılımcıyla gerçekleşmiştir. Araştırmada veriler, Demografik Bilgi Formu, Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği(SMBÖ), UCLA-LS Yalnızlık Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ile elde edilmiştir. Çalışmada ölçek puanlarının ne yönde ilişkinin olduğunu değerlendirmek için Pearson korelasyon testi, Yaşam Doyumu ve Yalnızlığın Sosyal Medya Bağımlılığından ne şekilde etkilendiğini değerlendirmek için Regresyon testi, Ölçek değerlerinin demografik değişikliklere göre ne şekilde farklılık gösterdiğini değerlendirmek için bağımsız gruplar t test ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda yalnızlık ve yaşam doyumu arasında negatif yönde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sosyal medya bağımlılığı düzeyi arttıkça yalnızlık düzeyi de artmaktadır. Çalışmada erkeklerin çatışma alt ölçeği skorlarının yani kişinin işlevsel birtakım fonksiyonlarında problemlere yol açma düzeyinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışmada orta okul mezunlarının sosyal medya bağımlılığı düzeyi en yüksek iken, üniversite üstü mezunlarının en düşük olduğu. Ortaokul mezunlarının yalnızlık düzeyi en yüksek iken, üniversite üstü mezunlarının en düşüktür. Araştırmada çalışmayanların meşguliyet yani kişinin sosyal medyayla ilgili aktivitelerle yoğun olarak uğraşması düzeyinin daha yüksek olduğu ve yalnızlık düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışmada kişilerin sosyal-ekonomik seviyelerinin sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık düzeyleri ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Çalışmada günlük 6 saatten fazla sosyal medya kullananların Sosyal Medya Bağımlılığı testinin alt ölçeklerinden aldığı puanlar ve yalnızlık düzeyi en yüksek iken, 1 saatten az kullananların en düşüktür. Araştırmada elde edilen bu bulgularının sosyal medya kullanımın düzeyinin psikolojik ve sosyal bir takım faktörler açısından oldukça önemli olduğunu gösterme niteliğindedir.Social networks; it is a platform that allows the user to be in the source position by giving people the freedom to create their own content. The main purpose of social media is to allow people to express their thoughts and opinions on the internet. Social media derives from the websites and basic tools used by computer enthusiasts and scientists, and today it has become a giant structure that fundamentally changes the communication between individuals, states, companies and traditional media. In these platforms, which are focused on sharing, users can share their own thoughts, ideas of a subject, areas of interest, different content and information sharing, as well as location information, video and photography. Although the use of social media is extremely widespread and easy to use, there are some advantages and disadvantages. With the help of social media communication technologies, mutual emotional sharing, emotions and pushing the users to unidirectional communication can cause their isolation and dysfunctional communication skills. In this study, the effect of social media usage level on loneliness and life satisfaction is examined. The population of the study, which will be conducted by simple random sampling method, consists of 390 individuals between 18-45 years of age living in Istanbul. While selecting the number of samples, Yazcıoğlu and Erdoğan's (2004) 00.5 sampling error is based on the table showing that the sample should be selected from the size of 100 million people for the population size of 384 people. The data were obtained by Demographic Information Form, Social Media Addiction Scale (SMBÖ), UCLA-LS Loneliness Scale, and Satisfaction with Life Scale. In the study, Pearson correlation test was used to evaluate the relationship between scale scores, Regression test was used to evaluate how Satisfaction and Loneliness were affected by Social Media Dependence, Independent groups t test and ANOVA tests were used to evaluate how scale values differ according to demographic changes. As a result of the study, a negative relationship was found between loneliness and life satisfaction. As the level of social media addiction increases, the level of loneliness increases. In the study, it was found that the men's conflict subscale scores, that is, the level of causing problems in some functional functions of the person were higher. In the study, while the social media addiction level of the middle school graduates was highest, it was the lowest of the university graduates. While the loneliness level of secondary school graduates is highest, it is the lowest among university graduates. In the study, it was found that the level of occupation, that is, the intense engagement of social media related activities, and the level of loneliness were higher. In the study, it was found that the social-economic levels of the individuals were associated with social media dependence and loneliness levels. In the study, the scores and loneliness scores obtained from the subscales of the Social Media Addiction test were the highest for those who used social media more than 6 hours daily and the lowest for those who used less than 1 hour. The findings of this study show that the level of social media use is very important in terms of psychological and social factors.