Kavram Analizi: Eleştirel Düşünme

Abstract

Amaç: Eleştirel düşünme hemşirelik literatüründe önemi giderek artan bir kavramdır. Sağlık kurumlarında yaşanan hızlı değişimlerle birlikte hemşirelikte eleştirel düşünme gereksinimi de artmaktadır. Hemşirelerin; günümüz sağlık bakım sisteminin yarattığı güçlükler karşısında etkili bakım sağlayabilmeleri için eleştirel düşünmeleri gerekmektedir. Eleştirel düşünmeyi yansıtabilmek için eleştirel düşünme kavramının açıklığa kavuşturulması büyük önem taşımaktadır. Bu makalenin amacıeleştirel düşünme kavramını Walker ve Avant ın kavram analizi yöntemini kullanarak açıklamaktır. Yöntem: Eleştirel düşünme kavramını açıklamak için Walker and Avantın kavram analizi yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Yapılan kavram analizi doğrultusunda eleştirel düşünmenin farklı alanlarda ve hemşirelikteki tanımları incelenerek yaratıcı düşünme, problem çözme ve karar verme kavramlarının eleştirel düşünme ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Eleştirel düşünme kavramının hazırlayıcı özellikleri saptanmış; tanımlayıcı özellikleri olarak sezgi sahibi olma, şüphecilik, meraklı olma gibi özellikler elde edilmiştir. Eleştirel düşünebilme becerisinin sonucunda; katılma , keşfetme , karar vermeve problem çözebilme becerilerinin kazanılabildiği görülmüş ve bu özellikler doğrultusunda model vaka, karşıt vaka ve sınırda vakalar tartışılmıştır. Sonuç: Eleştirel düşünmenin bazı özelliklerinin kişilerin kişilik özelliklerinden (sezgi sahibi olma, şüphecilik, meraklı olma gibi) kaynaklandığı, bazı özelliklerin ise kişinin alacağı eğitimle (sözlü ve yazılı dili etkili kullanabilme, soru sorabilme, bilimsel yaklaşım gibi) geliştirilebileceği belirlenmiştir.