Temporomandibular eklem disfonksiyonuna özel tampa kinezyofobi ölçeğinin Türkçe geçerliliği ve güvenilirliği

Abstract

Amaç: Temporomandibular eklem bozukluklarında kinezyofobiyi değerlendirmek için kullanılan 'The Tampa Scala for Kinesiophobia for Temporomandibular Disorders (TSK-TMD)' anketinin Türkçe geçerliliğini ve güvenilirliğini yapmaktır. Yöntem: 12 sorudan oluşan 'Temporomandibular Bozukluklarda Tampa Kinezyofobi Ölçeği' (TMB-TKÖ) çeviri ve geri-çeviri yöntemi ile Türkçe'ye uyumlandırıldı. Çalışmamıza en az 6 aydır temporomandibular eklem şikayeti olan ve Temporomandibular Eklem Bozukluğu tanısı konulmuş 111 hasta (75 kadın, 36 erkek) dahil edildi. Olgulara temporomandibular eklem problemleri değerlendirme formu ile birlikte Türkçe TMB-TKÖ Ölçeği, Vizüel Analog Skalası (VAS) ve Ağrı Felaketleştirme Ölçeği (AFÖ) uygulandı. Anketin güvenilirliği için, iç tutarlılığı analiz etmede Cronbach Alfa katsayısı hesaplandı. Test-tekrar test güvenilirliği için anket 40 hastaya 3-5 gün sonra tekrar uygulandı. AFÖ ile aralarında parelel form güvenilirliğine bakıldı. Yapı geçerliliğini belirlemek amaçlı açıklayıcı faktör analizi yapıldı. Bulgular/Sonuç: Çalışmamızın iç tutarlılığı hesaplandığında Cronbach Alfa katsayısı yüksek bulundu (α=0,876). Madde toplam korelasyonu 0,410 ile 0,706 arasında bulundu. Test-tekrar test için bakılan interclass correlation coefficient (ICC) değeri 0,951; paralel form güvenilirliğinde AFÖ ile aralarındaki korelasyon katsayısı 0,520 olarak bulundu. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda 12 maddelik ölçeğin screeplot (saçılım) grafiğine göre tek faktör yapısına sahip olduğu belirlendi. Çalışmamızın sonucunda Türkçe TMB-TKÖ anketinin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiş olup, temporomandibular eklem bozukluğu olan hastalarda kinezyofobiyi değerlendirmek için kullanılabilir. Anahtar Kelimeler: Temporomandibular eklem, temporomandibular bozukluklar, kinezyofobi, geçerlilik ve güvenilirlik.Objective: The aim of this study is to evaluate the validity and reliability of the Turkish version of the 'The Tampa Scale for Kinesiophobia for Temporomandibular Disorders (TSK-TMD)' questionnaire used to assess kinesiophobia in temporomandibular joint disorders. Method: The 12 items of 'The Tampa Scale for Kinesiophobia for Temporomandibular Disorders' form was translated into Turkish by 'back translation' method. Our study included 111 patient (75 females and 36 males) with a diagnosis of temporomandibular joint disorders at least 6 months. Temporomandibular joint disorders evaluation form, Turkish TSK-TMD, Visuel Analogue Scale (VAS) and Pain Catastrophizing Scale (PCS) were applied to the patients. For the reliability of the questionnaire, the Cronbach's alpha coefficient was calculated for internal consistency analsis. For the test-retest reliability, 3-5 days later for the second time Turkish TSK-TMD form were applied to 40 patients. Parallel form reliabilty was assessed with PCS. Explanatory factor analysis was conducted for construct validity. Finding/Conclusion: The Cronbach's alpha coefficient was found to be high in calculating the internal consistency of our study (α=0.876). Item total correlation was found between 0.410 and 0.706. The interclass correlation coefficent (ICC) value for test-retest was found to be 0.951. In parallel form reliability, the correlation cofficient with PSC was found to be 0.520. As a result of explanatory factor analysis, it was determined that the 12 item scale had a single factor structure according to the screeplot graphic. As a result of our study, it was determined that Turkish TSK-TMD questionnaire was a valid and reliable scale. Altghough it can be used to asses kinesiophobia for patients with temporomandibular disorders. Key words: Temporomandibular joint, temporomandibular disorders, kinesiophobia, validity and reliability.