Erkeklerin kendi kendini testis muayenesine yönelik sağlık inancı ve etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma erkeklerin kendi kendine testis muayenesine yönelik sağlık inancı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bir devlet hastanesi üroloji servisinde yatan hastalar,örneklemi ise üroloji servisinde 30.11.2020 ile 31.12.2020 tarihleri arasında yatan 18 yaş üstü okuma yazma bilen, araştırmaya katılmaya gönüllü 297 kişi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri 'Hasta Tanıtım Formu' ve 'Champio'un Testis Kanseri Taramalarına İlişkin Sağlık İnanç Modeli Ölçeği' kullanılarak toplandı. Araştırmanın verilerinin istatistiksel analizinde tanımlayıcı istatistikler, normal dağılıma uygunluğu Shaphirowilk testi ile test edilmiş, normal dağılıma sahip özelliklerin 2 bağımsız grupta karşılaştırılmasında Student t testi, normal dağılmayan özelliklerin 2 bağımsız grupta karşılaştırılmasında Mann Whitney u testi kullanılmıştır. Ayrıca sayısal verilerin 2'den fazla bağımsız grupta karşılaştırılmasında normal dağılım gösteren özellikler için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve LSD çoklu karşılaştırma testleri, normal dağılmayan özellikler özetkililik için ise Kruskal Wallis testi ve Allpairwise çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. İstatistiksel analizler için IBM SPSS version24.0 paket programı kullanılmış ve p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Araştırma kapsamındaki hastaların yaş ortalamasının 35,96±8,90 yıl olduğu, %73,1'inin evli olduğu, %29,3ünün lise mezunu olduğu, %50,8'inin gelirinin gidere denk olduğu, %31'inin idrar yolu nedeniyle hastanede yattığı bulunmuştur. Hastaların ölçek alt boyutlarından Duyarlılık boyutundan9,13±3,48, Ciddiyet/Önemseme boyutundan 28,57±8,59, Yarar ve sağlık motivasyonu boyutundan21,82±3,09, Engeller boyutundan 17,02±4,36 puan, öz etkililik boyutundan 7,36±3,21, Sağlık motivasyonu boyutundan9,71±2,00puan aldıkları belirlenmiştir. Bu araştırmada hastaların duyarlılıklarının olumsuz, ciddiyet/önemsemelerinin orta düzeyde, yarar ve sağlık motivasyonlarının olumlu, engellerinin ve öz etkililiklerinin düşük, sağlık motivasyonlarının orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Araştırmanın daha fazla örneklemde tekrar etmesi önerilir. Anahtar kelimeler:Hemşirelik, Kendi kendine testis muayenesi, Sağlık inanç modeli Testis tümörüThis research was carriedout as a descriptive and correlational study in order to determine the health beliefs of men and affecting factors for testicular self- examination. The population of the study consisted of patients hospitalized in a public hospital urology service, and the sampleconsisted of 297 people over the age of 18 who were literate and volunteered to participate in the study, who were hospitalized in the urology service between 30.11.2020 and 31.12.2020. The data of the study were collectedusing the 'Patient Description Form' and 'Champio's Health Belief Model Scalefor Testicular Cancer Screening'. In the statistical analysis of the data of the study, descriptive statistics and conformity to normal distributi on were tested with the ShaphiroWilk test, Student's t-test was used to comparefeatures with normal distribution in 2 independent groups, and Mann Whitney u test was used to compare features that were not normally distributed in 2 independent groups. Inaddition, when comparing numerical data in morethan 2 independent groups, one-way analysis of variance (ANOVA) and LSD multiple comparison tests were used for normally distributed features, and Kruskal Wallis test and All pairwise multiple comparison test were used for self-efficacyfornon- normally distributed features. IBM SPSS version24.0package program was used for statistical analysis and p<0.05 was considered statistically significant. The meanage of the patients with in the scope of the study was 35.96±8.90 years, 73.1% were married, 29.3% were high school graduates, 50.8% had an in comeequal to the irexpenses, 31% were duetourinary tractin fections. He was found hospitalized. 9.13±3.48 points from Sensitivity dimension, 28.57±8.59 points from Seriousness/Caredimension, 21.82±3.09 points from Benefit and health motivati on dimension, 17.02±4.36 points from Barriers dimension, It was determined that they got 7.36±3.21 points from the self-efficacy dimension, 9.71±2.00 points from the health motivation dimension. Inthisstudy, it wasfoundthatthepatients' sensitivitywasnegative, their seriousness/caring was moderate, their motivation for benefit and health was positive, their barriers and self-efficacy were low, and their health motivation was moderate. It is recommended to repeat the study in moresamples. Keywords:Nursing, Testicular self-examination, Health belief model, Testicular tumor