ANAYASA MAHKEMESİNİN GÜNCEL NORM DENETİMİ VE BİREYSEL BAŞVURU KARARLARI HAKKINDA GÖZLEMLER

Abstract

Anayasa mahkemeleri norm denetimi ve bireysel başvuru yolunda çeşitli ara karar türlerine imza atmaktadır. Alman Anayasa Mahkemesi (FAYM) tarafından da bağdaşmazlık ve çağrı kararı olmak üzere iki ara kararı türü geliştirilmiştir. Türk Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) de norm denetimi ve bireysel başvuru yolunda geliştirmiş olduğu kimi karar türleri bulunmaktadır. Bu incelemede AYM’nin son dönemde norm denetimi yolunda verdiği “…yönünden iptal kararları” eleştirel bir gözle değerlendirilmiştir. AYM, ihlalin sebebinin doğrudan kanundan kaynaklanması durumunda ilgili kanunu iptal edebilme yetkisine sahip değildir. Bu durum peşi sıra bir takım hukuki problemleri de meydana getirmektedir. Türk Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru yolunda ihlalin sebebinin doğrudan kanundan kaynaklanması durumunda vermiş olduğu “TBMM’ye bildirim” karalarının nasıl nitelendirileceği de söz konusu problemlerden birisidir. Bu doğrultuda FAYM’nin içtihat yoluyla geliştirdiği çağrı ve bağdaşmazlık kararları önem kazanmaktadır. Makalede FAYM’nin çağrı ve bağdaşmazlık kararları ile bildirim kararları arasında bir mukayeseye gidilmiş ve AYM’nin bildirim kararlarının çağrı ya da bağdaşmazlık kararı olarak nitelendirilip nitelendirilemeyeceği tartışılmıştır