Yetişkin bireylerin ruh sağlığı sürekliliği ile hedonik açlık ve yeme arzusu arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, yetişkin bireylerin ruh sağlığı sürekliliği ile hedonik açlık ve yeme arzusu arasındaki ilişkiyi saptamak ve bu konu ile ilgili farkındalığı arttırmak amacı ile yapılmıştır. Çalışma Kasım 2021- Şubat 2022 tarihleri arasında çalışmaya katılmaya gönüllü olan, 19-65 yaş aralığındaki 65'i erkek, 322'si kadın olmak üzere toplam 387 yetişkin katılımcı ile tamamlanmıştır. Katılımcıların sosyo demografik özellikleri, antropometrik ölçümleri, genel sağlık durumları, diyet öyküsü ve beslenme alışkanlıklarının belirlenebilmesi için çoktan seçmeli ve açık uçlu soruların bulunduğu bir anket formu; bireylerin psikolojik, sosyal ve duygusal iyi olma durumlarının belirlenmesi için Ruh Sağlığı Sürekliliği Ölçeği Kısa Form (RSSÖ-KF); hedonik açlık ile ilişkili psikolojik durumlarını değerlendirmek amacıyla Besin Gücü Ölçeği (BGÖ); besinlere yönelik arzularını değerlendirmek amacı ile Yeme Arzusu Ölçeği (YAÖ); besin tüketim sıklık formu çevrimiçi ortamda uygulanmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 26.75±6.64'tür. Bireylerin antropometrik ölçümleri, anket formuna katılımcıların kendi beyanları doğrultusunda kaydedilmiştir. Beden kütle indeksi (BKİ), araştırmacı tarafından hesaplanmıştır. Çalışmaya katılan erkeklerin BKİ ortalaması 25.53 ± 3.83 kg/m2 iken, kadınların ortalaması 22.49 ± 3.90 kg/m2'dir. Tüm katılımcıların BKİ ortalaması ise 23.01 ± 4.05 kg/m2'dir. Katılımcıların son 1 ay için belirttikleri besin tüketim sıklıkları ile hesaplanan günlük enerji alım ortalamaları erkeklerde 2373.60 ±1260.28 kcal/gün iken, kadınların ortalaması 1782.47 ± 767.96 kcal/gün olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların RSSÖ-KF toplam puan ortalaması ve alt faktör ortalamaları arasında cinsiyete göre istatistiksel açıdan anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05). BGÖ toplam ve besinin tadına bakılması alt faktörü puan ortalamasının kadınlarda erkeklere kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha vii yüksektir (p<0.05). YAÖ ölçeği toplam puan ve alt faktör puanları ortalamalarında cinsiyete göre istatistiksel açıdan anlamlı bir fark yoktur (p>0.05). Katılımcıların BGÖ, YAÖ puanları ile beden ağırlığı ve BKİ pozitif yönde, zayıf derecede istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır (p<0.01). RSSÖ-KF puanı ile BGÖ puan, besin bulunabilirliği ve besin mevcudiyeti alt faktörleri ile negatif yönde, zayıf derecede anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0.05). RSSÖ-KF ile YAÖ puanı arasında negatif yönde, zayıf derecede anlamlı ilişki görülmüştür (p<0.01). Katılımcıların yemek yeme hızı ile BGÖ puanı ve YAÖ puanı arasında negatif yönde, zayıf derecede anlamlı ilişki vardır (p<0.01). Bireylerin ruh sağlığı sürekliliği ile hedonik açlık ve yeme arzusu arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik daha fazla araştırma yapılmasına gereksinim vardır.This study was carried out with the aim of determining the relationship between mental health continuity of adult individuals and hedonic hunger and desire to eat and to raise awareness about this issue. The study was completed with a total of 387 adult participants, 65 males and 322 females, aged 19-65 years, who volunteered to participate in the study between November 2021 and February 2022. A questionnaire with multiple choice and open-ended questions in order to determine the socio- demographic characteristics, anthropometric measurements, general health status, dietary history and nutritional habits of the participants; Mental Health Continuity Scale Short Form (RSSS-SF) to determine the psychological, social and emotional well-being of individuals; Nutrient Strength Scale (BDI) to assess psychological states related to hedonic hunger; The Desire to Eat Scale (ASS) to assess their food cravings; The food consumption frequency form was applied online. The mean age of the participants was 26.75±6.64. Anthropometric measurements of individuals were recorded in the questionnaire form in line with the participants' own statements. Body mass index (BMI) was calculated by the researcher. While the mean BMI of the men participating in the study was 25.53 ± 3.83 kg/m2, the mean of the women was 22.49 ± 3.90 kg/m2. The average BMI of all participants was 23.01 ± 4.05 kg/m2. While the average daily energy intake calculated with the frequency of food consumption stated by the participants for the last 1 month was 2373.60 ± 1260.28 kcal/day for men, it was determined as 1782.47 ± 767.96 kcal/day for women. There was no statistically significant difference between the participants' RSQ-SF total mean scores and sub- factor mean scores according to gender (p>0.05). The mean BDI total and tasting food sub-factor scores were statistically significantly higher in women than in men ix (p<0.05). There was no statistically significant difference in the mean of the total score and sub-factor scores of the BAI scale according to gender (p>0.05). There was a weak statistically significant correlation between the participants' BDI, BAI scores and body weight and BMI in the positive direction (p<0.01). There was a negative, weakly significant correlation between RSQ-SF score and BDI score, nutrient availability and nutrient availability sub-factors (p<0.05). There was a negative, weakly significant correlation between RSQ-SF and BAI score (p<0.01). There was a negative, weakly significant relationship between the participants' eating speed and the BDI score and the AAS score (p<0.01). More research is needed to examine the relationship between individuals' mental health continuum and hedonic hunger and desire to eat.