Köse, Gizemİlhan, Yasemin2025-05-312025-05-312024https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=P3dtmmHrq-mzEcmCLi1Cqcc_QSE8XzKiIWNKsPXMz9vhTvK3f-pysO2V5d65xm01https://hdl.handle.net/20.500.14517/7834Çalışmamızın amacı Türkiye'de yaşayan yetişkin tip 1 diyabetli bireylerde yeme bozukluğu riskinin saptanmasıdır. Bu çalışma, Temmuz-Kasım 2021 tarihleri arasında yetişkin tip 1 diyabetli katılımcının (n=234) gönüllük esasına bağlı katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma için İstanbul Okan Üniversitesi Etik Kurulu'ndan 2021/138-09 numaralı etik kurul onayı alınmıştır. Çalışma verileri, internet üzerinden çevrimiçi olarak uygulanan anket ve ölçekler ile toplanmıştır. Ankette sosyodemografik ve antropometrik bilgiler ile diyabet öyküsüne ilişkin sağlık bilgilerinin ardından Yeme Tutum Testi-26 (YTT-26) ve Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği (YEDÖ) yer almıştır. Verilerin analizinde 'SPSS v27 (IBM Inc., Chicago, IL, USA)' programı kullanılmış olup, çalışmanın tüm hesaplamalarında ve yorumlamalarında istatistik anlamlılık düzeyi 'p<0,05, p<0,01, p<0,001' olarak dikkate alınmıştır. Araştırmaya katılan Tip-1 diyabetli bireylerin yaş ortalamalarının 29.32±9.80 yıl, %78.6'sının kadın ve eğitim durumlarının yüksek oranda (%67,9) üniversite olduğu belirlenmiştir. Tanı alma yaşı 15.46±7.83 yıl olan katılımcıların %62'sinin günlük kan şekeri ölçüm yaptığı, son HbA1c değeri ortalamalarının 7.36±1.28 ve günlük insülin dozu ortalamalarının 38.13±18.94 olduğu saptanmıştır. Katılımcıların %54.3'ünün nadiren öğün atladığı, vücut ağırlığı denetimi için %1.7'sinin insülin dozu atladığı, YTT-26 ölçeğine göre yeme davranış bozukluğu durumu %22.6 olarak saptanmış olup, %43.5'inin tıkınırcasına yeme atağı yaşadığı ve kadınların, erkeklere göre daha yüksek puan aldığı saptanmıştır (p=.0013). YTT-26'nın Yeme Meşguliyeti ve Sosyal Baskı alt faktör puanlarında ve YEDÖ alt faktör ve toplam puanlarında karbonhidrat sayımı eğitimi almayan bireylerin, alan bireylere göre daha yüksek puan aldığı görülmüştür (p<0.05). Sonuç olarak, yeme bozukluklarının diyabete eşlik etmesi sebebiyle diyabetin tedavisinde beslenme ve yeme davranışı ile ilgili riskler göz önüne alınmalıdır. Beslenme eğitimi verilmesinin yeme bozukluğu riskinin önlenmesinde önemli rol oynadığı görülmektedir.The aim of our study is to determine the prevalence of eating disorders risk among adults with type 1 diabetes in Turkey. This study was conducted with the voluntary participation of adult individuals with type 1 diabetes (n=234) between July and November 2021. Ethical approval for the study was obtained from the Istanbul Okan University Ethics Committee under the number 2021/138-09. Data for the study were collected through an online survey and scales administered over the internet. The survey included sociodemographic and anthropometric information, health-related information regarding diabetes history, followed by the Eating Attitudes Test-26 (EAT-26) and Eating Disorder Examination Questionnaire (EDE-Q). The 'SPSS v27 (IBM Inc., Chicago, IL, USA)' software was used for data analysis, and a significance level of 'p<0.05, p<0.01, p<0.001' was considered for all calculations and interpretations in the study. The mean age of the participants with type 1 diabetes who participated in the study was determined to be 29.32±9.80 years, with 78.6% being female and a high percentage (67.9%) having a university education. Participants had an average age of diagnosis at 15.46±7.83 years, with 62% of them measuring their daily blood sugar levels. The average last HbA1c value was 7.36±1.28, and the average daily insulin dose was 38.13±18.94. It was found that 54.3% of the participants rarely skipped meals, 1.7% skipped insulin doses for weight control, and 22.6% had an eating behavior disorder according to the EAT-26 scale. Additionally, 43.5% experienced binge eating, with females scoring higher than males (p=.0013). Participants who did not receive carbohydrate counting education had higher scores in the Eating Concern and Social Pressure subscale scores of EAT-26 and EDE-Q subscale and total scores compared to those who received this education (p<0.05). In conclusion, due to the coexistence of diagnosed eating disorders, risks related to nutrition and eating behavior should be taken into account in the treatment of diabetes. Providing nutritional education appears to play a crucial role in preventing eating disorder risks.trBeslenme ve DiyetetikNutrition and DieteticsMaster Thesis103926713