Calayoğlu, İlkerPekin, Cem2025-07-152025-07-152024https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=htlyhJG97gjBTPjAeWRhPl9wJhmdZ2Bm_6V5tcrcJRMwirevE-lUnh9mU0VJUXWChttps://hdl.handle.net/20.500.14517/8181Vergi idaresi olarak da adlandırabileceğimiz devlet, egemenlik yetkisine dayanarak, kamu hizmetlerini de finanse edebilmek amacı ile mükelleflerden vergi toplama yetkisine sahiptir. Ancak mükellefler ile idare arasında tahakkuk eden vergi hususunda, çeşitli nedenlerle, her zaman uzlaşma vuku bulmaz. Uyuşmazlıkların giderilmesi ve anlaşma sağlanabilmesi için Türk vergi sisteminde iki farklı yol ve bu yolların farklı kolları mevcuttur. İdari aşamada çözüm yolları ve yargı aşamasında çözüm yolları adı altında iki farklı yol, bu yollara ait farklı başvuru süreleri ve aşamaları söz konusudur. Verginin toplanmasında temel amaç kamu hizmetlerinin finanse edilmesi, bizzat mükellefin yararına olacak şekilde sunulmasıdır. Ancak zaman zaman idarenin hatası, zaman zaman çeşitli nedenlerle mükellefin vergi ödeme konusunda uyum sağlamaması, uyuşmazlıklara neden olmakta, devlet toplaması gereken vergiyi zamanında ve düşük maliyetle toplayamamakta, mükellefte kendi yararına olacak hizmete zamanında ulaşamamaktadır. İşte bu noktada, daha uzun sürelerde ve daha fazla maliyetle çözüm sunan yargı yoluna alternatif olarak idari yollar yaratılmış, yargı yoluna kalmadan çözüm bulunmasına çaba sarfedilmiştir. Tezin temel inceleme konusu ve amacı da bu çözüm yollarının verimliliğinin değerlendirilmesi, hız kazanmaya yönelik alternatif yolların yaratılmasına rağmen etkin kullanılıp kullanılmadığına yöneliktir. Tez yazılırken rakamsal veriler yatay ve yüzdesel analiz ile karşılaştırma yöntemleri kullanılmış , bunun neticesinde idari yolların , yargı yollarına göre her iki taraf için de daha az masraflı ve kısa sürede çözülmesi nedeni ile daha avantajlı olduğu kanısına varılmıştır. Ancak bu yolların kullanım ve erişiminin bilgi gerektirdiği , her kosulda başvurmanın elverişli olmadığı şeklinde sonuca varılmıştır. Tezin tamamı 6 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm giriş bölümü olup tezin amacını ve konusunu göstermektedir. İkinci bölüm kavramların açıklanmasına yöneliktir. Üçüncü bölüm vergilemede etkinlik ve verimlilik kriterlerini ortaya koyma amacı taşımaktadır. Dördüncü bölümde bu kriterlere göre Türkiye istatistiklerini göstermektedir. Beşinci bölüm ise idari ve yargı yollarının kullanımı hakkında bilgi vermektedir. Sonuç kısmı ise elde edilen istatistiklerin ve bilgilerin değerlendirilerek nihai bir karar vermektedirThe state, which we can also call the tax administration, has the authority to collect taxes from taxpayers in order to finance public services based on its sovereign authority. However, there is not always a compromise between the taxpayers and the administration regarding the accrued tax, for various reasons. In order to resolve disputes and reach an agreement, there are two different ways and different branches of these ways in the Turkish tax system. There are two different paths under the name of solution paths at the administrative stage and solution paths at the judicial stage, different application periods and stages for these paths. The main purpose of collecting taxes is to finance public services and to present them in a way that is in the best interest of the taxpayer personally. But from time to time the administration's mistake, from time to time the taxpayer does not adapt to paying taxes for various reasons, causes disputes, the state cannot collect the tax it should collect on time and at low cost, will benefit the taxpayer for its own benefit.At this point, administrative ways have been created as an alternative to the judicial way that offers solutions for longer periods and at greater cost, and efforts have been made to find a solution without going through the judicial way. The main subject of the thesis is the evaluation of the efficiency of these solutions and whether they are used effectively despite the creation of alternative ways to gain speed. While writing the thesis, numerical data, horizontal and percentage analysis and comparison methods were used, and as a result, it was concluded that administrative remedies are more advantageous for both parties as they are less costly and resolved in a shorter time than judicial remedies. However, it has been concluded that the use and access of these roads requires knowledge and that it is not appropriate to apply under all circumstances. The entire thesis consists of 6 chapters. The first chapter is the introduction and shows the purpose and subject of the thesis. The second part is aimed at explaining the concepts. The third part aims to reveal the effectiveness and efficiency criteria in taxation. The fourth section shows Türkiye's statistics according to these criteria. The fifth section provides information about the use of administrative and judicial remedies. The conclusion part makes a final decision by evaluating the statistics and information obtained.trİşletmeBusiness AdministrationMaster Thesis150937551