Browsing by Author "Dereli, Fatma"

Now showing 1 - 1 of 1

Obsesif kompulsif bozuklukta prospektif ve retrospektif bellek, üst-bellek ve işlevsel olmayan inançların ilişkisi
(2017) Dereli, Fatma; Bekçi, Belma
Bu araştırmada obsesif kompulsif bozuklukta bellek (retrospektif ve prospektif), üst-bellek ve işlevsel olmayan inançların ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca çıkan sonuçların sadece OKB'ye özgü olduğu çıkarımını yapabilmek için kontrol grubuna ek olarak kaygı bozuklukları grubundan panik bozukluk grubu da araştırmaya ikinci bir karşılaştırma grubu olarak dahil edilmiştir. Araştırma hipotezi, OKB tanısı alan kişilerin prospektif ve retrospektif bellek süreçlerinin bozulduğu, belleklerine duydukları güvenin düşük olduğu ve yüksek düzeyde işlevsel olmayan inançlara sahip oldukları yönündedir. Araştırma OKB grubu (n=29), Panik grubu (n=23) ve Kontrol grubu (n=30) olmak üzere üç grup üzerinde yürütülmüştür. Katılımcıların bellek süreçlerini objektif bir şekilde değerlendirebilmek için çeşitli görevlerden oluşan bellek testi uygulanmıştır. Araştırmada ayrıca Beck Depresyon Envanteri (BDE), Padua Envanteri (PE), Spielberger Durumluk Kaygı Envanteri (SDKE) - Spielberger Sürekli Kaygı Envanteri (SSKE), Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi (MOKSL), Obsesif İnanışlar Ölçeği-44 (ÖİÖ-44), İleriye ve Geriye Yönelik Bellek Ölçeği (İGYBÖ) kullanılmıştır. Her bir bağımlı değişken için gruplar arasında anlamlı farklılık olup olmadığına ANOVA ile bakılmıştır. Analizler sonucunda, prospektif ve retrospektif bellek süreçleri açısından hem OKB ve hem de Panik grubunun Kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük performans sergilediği görülmüştür. Ayrıca, üst-bellek süreçleri açısından OKB grubunun kontrol grubundan anlamlı derecede yüksek bellek sorunları bildirdikleri saptanmıştır. Ancak depresyon ve kaygı düzeylerinin kontrol edildiği ANCOVA'da bu farkın ortadan kalktığı görülmüştür. İşlevsel olmayan inançlar açısından ise 'abartılmış sorumluluk ve tehdit' inanç alanı ile 'mükemmelliyetçilik/kesinlik' inanç alanının OKB'de önemli olan inanç alanları olduğu görülürken, 'düşüncelere aşırı önem verme ve düşünce kontrolü' inanç alanı bakımından OKB ile Kontrol grubu arasında görülen anlamlı farklılığın depresyon ve kaygı düzeylerinin kontrol edilmesiyle ortadan kalktığı gözlenmiştir. Sonuç olarak OKB tanısı alan kişilerin bellek sorunları yaşadıkları, belleklerine duydukları güvenin düşük olduğu ve yüksek düzeyde işlevsel olmayan inançlara sahip oldukları hipotezlerinin kısmen desteklendiği görülmüştür. Ayrıca OKB'de görülen bellek ve üst-bellek sorunlarının OKB'ye özgü olmadığını destekleyen bulgular elde edilmiştir.