Browsing by Author "Somer, Pervin"

Now showing 1 - 10 of 10

Alternatif uyuşmazlık çözümünde iradilik ve eşitlik
(2021) Yılmaz, Nur Dilara; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Alternatif uyuşmazlık çözümüne hâkim olan ilkelerin başında iradilik (gönüllülük) ve eşitlik gelmektedir. Bu nedenle alternatif uyuşmazlık çözümünde tarafların verecekleri kararlar uyuşmazlığın hangi yolla ve nasıl çözüleceği konusunda büyük bir önem taşımaktadır. Tarafların başvurusu ve süreci devam ettirmeleri kendi iradelerine bağlı olduğu gibi tarafların ne derece eşit olduğu da anlaşmanın sonucuna önemli ölçüde etki etmektedir. Alternatif uyuşmazlık çözümü taraflara birçok seçenek ve kolaylık sağlamasının yanı sıra bazı sakıncaları da beraberinde getirmektedir. Alternatif yöntemlerin zorunlu uygulamaları taraflar için uygun olmayan nitelikler de taşıyabilmektedir. Bununla beraber, taraflar arasında var olan eşitsizliklerin yol açabileceği sorunların ve adaletsiz sonuçların da ele alınması gerekmektedir. Alternatif uyuşmazlık çözümü hukukun dışında bir yol değil, onun tamamlayıcısı olarak değerlendirilmektedir. Ancak kişilerin hukukun koruması altında olduğu unutulmadan uyuşmazlıkların çözüme ulaştırılması varılacak çözümün uzun vadeli olmasını sağlayacaktır. Kişilerin eşit olmayan koşullar altında istemedikleri çözümlere razı olmak zorunda kaldıkları bir sürecin de adaletli olduğundan bahsedilemeyecektir. Alternatif yöntemlerin doğru kullanılmaması adalete erişimi zorlaştıracağı gibi kişiler arasında güvensizlik yaratarak toplumsal barışı zedeleyecektir. Uyuşmazlık çözümünde duyarlı ve özenli davranılması doğabilecek sorunların önüne geçebilecektir. Bu çalışmada uyuşmazlık kavramı ve çözümü ile alternatif uyuşmazlık çözümü yöntemleri incelendikten sonra iradilik kavramı ve nasıl bir uygulama alanı bulduğu, sözleşme özgürlüğü, eşitlik ve eşitlik türleri, eşitlik ilkesinin yargıda ve alternatif uyuşmazlık çözümündeki görünümü, güç dengesizliklerinin anlaşma sonucuna etkileri ve öğretideki görüşlere yer verilmiştir.
Arabuluculuk ve ombudsmanlık
(2019) Yıldırım, Ferhat; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren; onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması halinde çözüm önerisi de getirebilen uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin katılımıyla ve ihtiyari olarak yürüttükleri uyuşmazlık çözüm yöntemi olan Arabuluculuk, 6325 sayılı yasa ile Türkiye'de ilk olarak 2012 yılında uygulanmaya başlanmıştır. 2012 yılından günümüze kadar geçen kısa sürede etkin şekilde uygulanmaya başlayan arabuluculuk, ihtiyari olmasının yanında, 01.01.2018 tarihinden itibaren iş hukukundan kaynaklanan davalarda zorunlu bir yöntem olarak uygulanmaya başlanmış ve 7036 sayılı kanun ile 1950 tarihli İş Mahkemeleri Kanununda köklü değişiklikler meydana getirmiştir. Zorunlu arabuluculuk yöntemi neticesinde elde edilen veriler nazara alınarak, bu arabuluculuk türünün uygulanacağı alanlar genişletilmiş ve 01.01.2019 tarihi itibariyle ticari davalardan kaynaklı uyuşmazlıklar için de zorunlu arabuluculuk yöntemi getirilmiştir. 6325 sayılı yasaya bu değişiklikler neticesinde gerek ihtiyari arabuluculuk türünde gerekse zorunlu arabuluculuk türünde uygulanmak üzere yeni hükümler eklenmiş, bazı hükümler kaldırılmış ya da mevcut hükümlere eklemeler yapılmıştır. Kısa denilecek süreç içerisinde arabuluculuk yönteminin benimsenmesi ve çeşitli değişiklikleri getirmesi, yöntemin ileride de günün koşullarına göre şekillenebileceği konusunda sinyaller vermektedir. Yargı yoluna nazaran hızlı, daha az masraflı, tarafların sürece daha fazla dahil olduğu ve bunun sonucu olarak taraflar arasındaki uyuşmazlığın üçüncü bir kişi tarafından değil de bizzat uyuşmazlık yaşayan taraflarca çözülmesi esas olduğundan bugüne kadar alışılagelen yöntemlerden, özellikle yargıdan ayrılmaktadır. Çalışmaya konu olan ve arabuluculuk yöntemi ile mukayese ettiğimiz bir diğer yöntem ise, ilham kaynağının Osmanlı İmparatorluğu devlet yöntemi olduğu belirtilen, ancak bugün anladığımız şekilde ilk kez İsveç'te ortaya çıkan ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği Kurumu) yöntemidir. Türkiye'de Kamu Denetçiliği Kurumunun oluşturulması adına süreç dahilinde çeşitli girişimler gerçekleştirilse de nihayetinde 2010 yılında yapılan Anayasa Değişikliğine ilişkin referandum neticesinde Anayasada yer almış ve 2012 yılında 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu tesis edilmiştir. Bireyin idare gücü karşısında korunması amacına hizmet eden denetim türü olan ombudsmanlık, idarenin işlem ve eylemlerinden ötürü, bireylerin şikayetleri ile harekete geçen, geniş yetkilerin tanındığı, denetlemenin yapıldığı ancak bağlayıcı kararların verilemediği, bu kararların parlamento ve kamuoyu ile paylaşıldığı bir süreç olarak tanımlanmaktadır. Burada da arabuluculukta olduğu gibi yargı yoluna nazaran daha hızlı, masrafsız yöntem olması, ayrıca hukuka aykırılığın yanında yerindeliğin de denetlendiği bir süreç olması Kurumu idari yargıdan farklı bir şekilde konumlandırılmasına neden olmaktadır. Gerek arabuluculuk gerek ombudsmanlık yöntemleri aynı dönemde çıkmış iki yasa olarak biri özel hukuk uyuşmazlıklarında diğeri ise kamu hukuku uyuşmazlıklarında yaşanan ihtilafların çözümünde etkin yollar olma yolunda hızlı bir şekilde ilerlemektedir. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu düzenlemeleri incelendiğinde, her iki yöntemin birbiri ile benzerlik ve farklılık gösterdiği görülmektedir. Kısa sürede büyük gelişim gösteren arabuluculuk ve ombudsmanlık, ilerleyen süreçte daha da yaygınlaşarak, uygulanacağı alanlar bakımından çeşitleneceği, birden fazla alana sirayet ederek mevut uyuşmazlıkların barışçıl bir yolla çözülmesine vesile olacakları tartışma götürmemektedir. Anahtar Kelimeler: Arabuluculuk, Ombudsmanlık, Kamu Denetçiliği Kurumu, Zorunlu, İhtiyari
Arabuluculuk ve tahkim
(2022) Eren, Elif; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri tarihsel gelişim olarak ismini uzun yıllar öncesinden almaktadır. Son yıllarda artan uygulamalarla birlikte uyuşmazlık yaşayan tarafların sorunlarını mahkeme yargılamasına ek olarak alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri ile çözmesi mümkündür. Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden arabuluculuk bu anlamda çeşitli hukuki konularda uygulama alanı bulmaktadır. Arabuluculuk sürecinin pratikliği ve esnekliği uyuşmazlık yaşayan tarafların bu yöntemi tercih etmesinde etkileyici olmaktadır. Arabuluculuğun yanı sıra bir diğer uyuşmazlık çözüm yöntemi olan tahkim yargılaması, uyuşmazlık yaşayan tarafların, mahkemeye gitmeden daha hızlı ve pratik bir şekilde çözümlerini sağlama noktasında önemli bir yer edinmiştir. Yargı yoluna nazaran daha pratik ve kolay ilerleyen bu sistemde tarafların sürece yönelmesini sağlayan daha fazla olumlu özellikler mevcuttur. Bu çalışmada, alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden arabuluculuk ve yargılama dışı bir yöntem olan tahkim ele alınmıştır. Her iki yöntemin kendi içerisinde sahip olduğu özellikler, temel ilkeleri ve uygulama kısmının ne şekilde olacağı, özellikle üçüncü bölüme temel oluşturması amacıyla genel hatlarıyla incelenmiştir. Bu nedenle arabuluculuk ve tahkim yargılamasının dinamikleri açıklandıktan sonra iki sistemin benzer ve farklı yönleri ele alınarak, uyuşmazlık çözümünde bu yöntemlere yönelmek isteyen taraflara yol gösterici nitelikte bir kaynak olması amaçlanmıştır.
Arabuluculukta müzakere
(2022) Bostancıoğlu, Ebru; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Ülkemizde arabuluculuk ilk olarak 22 Haziran 2012 tarihinde 28331 sayılı Resmî Gazete 'de yayınlanan 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu yürürlüğe girmiştir. 2013 yılında Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği kabul edilmiştir. 14 Kasım 2013 tarihinde ilk arabulucular sicile kaydolarak göreve başlamıştır. Bu çalışmada; ülkemiz açısından hukuki çerçevesi kanun ve yönetmelikle belirlenen arabuluculuk, müzakere ve arabuluculukta kullanılan müzakere teknikleri incelenecektir. Müzakere öncesinde ve müzakere sürecinde, tarafların menfaat ve ihtiyaçları doğrultusunda karşılıklı önerilerin oluşturulması, ihtiyaçların kaynağının belirlenmesi ve tatmin edici bir noktada müzakerelerin her iki taraf içinde başarılı sonuçlanması için arabulucunun rolü son derece önemlidir. Arabuluculuk, aralarında uyuşmazlık bulunan tarafların bu uyuşmazlık hakkında ortak bir çözüme ulaşabilmeleri için bağımsız ve tarafsız olan üçüncü bir kişinin yardımıyla bir araya gelerek çözüme ulaşmaya çalıştığı bir müzakere ve diyalog yöntemidir. Arabulucunun çeşitli iletişim becerilerine sahip olması beklenir. Bu becerilerden biri olan etkili iletişim becerilerini ve ikna stratejilerini bilmek arabulucuya müzakere sürecinde önemli avantajlar sağlayacaktır. Taraflar, karşılıklı olarak ihtiyaç ve menfaatlerine yönelik seçenekler belirlerken ikna stratejilerden faydalanmaları beklenir. Arabulucu taraflara ihtiyaç duydukları iletişim ve ikna becerilerini geliştirmeleri, arabuluculuk ve müzakere sürecinde uygun bir şekilde kullanmaları konusunda bilgilendirici bir rol oynamalıdır. Müzakerenin başarısını etkileyen faktörler her somut uyuşmazlığa, çatışmanın kaynaklarına, uyuşmazlığın taraflarına, menfaat ve ihtiyaçlara, taraflar arasındaki güç dengesine ve iletişime göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle, tezin kapsamında müzakerenin tarafları arasında iletişimin sağlanması ve onların birbirlerine yönelik iletişim ve ikna becerilerinin geliştirilmesinde arabulucunun bilgilendirici ve eğitici rolünün önemine müzakere aşamasının ayrıntılarına değinilmiştir. Çalışmada, yazılı ve elektronik kaynaklardan yararlanılarak dünyada ve ülkemizde arabuluculuk ve müzakere ile ilgili bilimsel kaynaklar ile ülkemizdeki arabuluculuk ile ilgili yasal dayanaklar incelenmiştir.
Citation Count: 0
The Current/Potential Legal Issues in Contract Law and Health Law due to the COVID-19 Pandemic
(Tuba-turkish Acad Sciences, 2020) Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Legal rules are already established rules. Legal structure, while on the one hand, ensures stability and natural predictability of its inherent sanctions, it may be incomplete or inadequate in extraordinary situations, on the other hand. There are certain procedures for enforcement of legal rules; these procedures or the extraordinary conditions of disaster periods might not be suitable for taking quick action. As in the 1999 earthquake, various legal problems have come up in Turkey during the COVID-19 pandemic, which affected the whole world. What is important here is to realize these problems and start searching for a permanent solution. The pandemic process led to certain social, economic, commercial, national and international problems in the world and in Turkey since the very beginning; these problems have unavoidably transformed into legal problems and a search for a solution was initiated. This study focuses on the current and potential issues occurring in contract and health law due to the COVID-19 pandemic.
Finansal kiralama sözleşmesinde tarafların borçları ve sözleşmeden doğan uyuşmazlıklarda arabuluculuk
(2020) Polat, Sefa; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Tez çalışmamızda 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile yeniden düzenlenen finansal kiralama sözleşmesinin taraflarının borçları ile sözleşmeden doğan uyuşmazlıkların arabuluculuk yöntemi ile çözüme kavuşturulması incelenmiştir. Altı bölümden oluşan çalışmamız Yargıtay kararları ile desteklenmiştir. Anahtar kelimeler: kiralama, sözleşme, uyuşmazlık, arabuluculuk,
Citation Count: 14
Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği'nin Hukuki ve Etik Açıdan Değerlendirilmesi
(2017) Vatanoglu-lutz, E. Elif; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Günümüzde tıp alanında gerçekleşen baş döndürücü gelişmeler pek çok hastalığa çare olmaktaysa da modern bilgi ve ileri teknoloji ile donanmış hekimlerin hala çaresiz kaldığı durumlar mevcuttur. Tüm tıbbi gelişmelere rağmen tedavi sonucunda iyileşme sağlanamayan ya da ölümcül bir hastalık tanısı almış olan hastalar farklı arayışlara yönelmektedir. Bu bağlamda tamamlayıcı-alternatif tıp kavramı giderek ön plana çıkmaktadır. Nitekim Batı tıbbı da artık bu tamamlayıcı ve destekleyici yöntemlere eskisi kadar mesafeli değildir. Tüm dünyada, bizzat hekimlerin giderek bu alana ilgi duymaya başladıkları, henüz tedavinin bir parçası olarak uygulamasalar bile öğrendikleri, gerektiğinde hastalarını bilgilendirdikleri ve bu alanda araştırmalar yaptıkları yazdıkları bilimsel eserlerden anlaşılmaktadır. Bu yazıda Türkiye'de yürürlüğe giren Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği hukuki ve etik açılardan değerlendirilmiştir.
İş hukukunda ihtiyari arabuluculuk uygulamalarına örneklerle ve uygulamada etik ilkelerin amacıyla genel bakış ve tavsiyeler
(2021) Musal, Neyir Şeyda; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olan ve tarihi eski çağlara kadar uzanan arabuluculuğa dair hükümler ülkemizde de ayrı bir kanun ile düzenlenmiştir. TBMM genel kurullarında yapılan müzakereler neticesi uygulamayı geliştirmeye yönelik olacağı yönünde verilen kararlarla mevzuat değişikliklerine de gidilerek birçok hukuk uyuşmazlığı alanında dava şartı arabuluculuk kurumu ihdas edilmiştir. İş hukuku alanında gerek ihtiyari gerekse dava şartı arabuluculuk uygulamalarına, mahkeme kararları, istatistiksel veriler ayna tutmaktadır. Bunlardan da yola çıkılarak uygulama tekniği üzerinde durulmuştur. Uygulamanın getireceği süreç kazanımları, toplumsal alışkanlıkların değişimi irdelenmiştir. İşçi ve işveren arasında iş barışına katkı sunup sosyal diyaloğu güçlendirecek, istihdamı arttıracak yönde gelişime sunacak arabuluculuk uygulamaları için arabuluculuk etik kuralların önemine vurgu yapılmıştır.
Roma hukukunda akitler sistemi
(2022) Güngör, Ezgi Alyürük; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Roma Hukukunda yalnızca ius civile tarafından tanınan sözleşmelere contractus olarak nitelendirildiğinden, contractus kavramı, modern hukuklardaki sözleşme kavramından daha dar bir kapsama sahiptir. Sınırlı sayıda ve tipe bağlılık ilkesinin geçerli olduğu sözleşmeler alanında contractuslar belirli sözleşme tiplerine ayrılarak düzenlenmiştir. Bu nedenle Roma Hukukunda sözleşmeler sisteminin var olduğu ifade edilmektedir. Ancak Roma'nın şekilci ve sınırlı sayıdaki sözleşmeleri, zaman içerisinde ticari hayatın ihtiyaçlarını karşılayamamıştır. Ticari ve sosyal hayatın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla praetor'lar ve imparatorlar çeşitli hukuki faaliyetlerle sözleşmeler sisteminin genişlemesini sağlamışlardır. İsimsiz sözleşmeler ile aynî sözleşmeler ve pactumlar ile rızaî sözleşmeler genişletilmiştir. Roma Hukukunda yüzyıllar içerisinde gerçekleşen bu yenilikler sözleşmeler alanında önemli bir bilgi yığını oluşturarak modern sözleşmeler hukukunun temelini oluşturmuştur. Bu çalışma ile Roma Hukukundaki contractus kavramı etrafında şekillenen sözleşmeler sisteminin, sözleşmeler sisteminin genişlemesini sağlayan isimsiz sözleşmeler ve pactum'ların Roma Hukukunun modern sözleşmeler hukukuna sunduğu katkıların incelenmesi amaçlanmaktadır.
Sağlık hukukunda arabuluculuk
(2021) Akçınar, Şebnem; Somer, Pervin; Medeni Hukuk / Civil Law
Sağlık hukuku uyuşmazlıklarında yargılamanın uzun sürmesi, ihtisaslaşmış mahkemelerin bulunmaması, bilirkişi raporları arasındaki farklılıklar, içtihat birliğinin olmaması, uzmanlaşma eksikliği, tazminata geç ulaşılması sebebiyle tedaviye de geç kalınması, mahkemelerdeki alenilik ilkesi gereğince hekim ve hastanelerin itibar zedelenmesi yaşaması, hem hasta hem hekim açısından psikolojik yükün uzunca süre taşınması sebebiyle alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olan arabuluculuk müessesesi önem kazanmıştır. Yargılamaya göre arabuluculuğun çok daha hızlı ve ekonomik olmasının yanı sıra, tarafların iradeleri doğrultusunda ihtiyaçlarına yönelik farklı çözümler üretebilmeleri kurtarıcı nitelikte olmuştur. Tüketici Mahkemelerinde, hastanın hekime ve özel hastaneye karşı açtığı tıbbi uygulama hatalarına ilişkin malpraktis davalarında, dava şartı arabuluculuğun gelmesi ve bu alanda uzman arabulucuların da yetişmeye başlaması ile birlikte bilimsel çalışma ihtiyacı doğmuştur. Arabuluculuğun dava şartı olması dışında, Asliye Hukuk Mahkemelerinde de ihtiyari olarak arabulucuk yoluna gidilebilmesi, hasta, hastane, hekim ve sigorta şirketinin bir arada iletişim kurabilmesini, ilk kez aynı masa etrafında birbirleriyle müzakere edebilme ve kolayca sonuca ulaşabilme imkanını sağlamıştır. Sağlık hukuku uyuşmazlıklarındaki maddi-manevi tazminatlar özellikli nitelikte olup, hastanın uğradığı bedensel zarar veya ölüm sebebiyle doğmaktadır. Ancak istenilen maddi-manevi tazminata tam olarak ulaşılması halinde dahi tarafların süreç içerisinde gerek psikolojik gerek vicdani gerekse itibari kayıpları giderilememektedir. Tüm tarafların tam bir iyilik hali içerisinde olabilmeleri için maddi talepleri dışında kalan ihtiyaçlarının da giderilmesi kaçınılmazdır. Arabuluculuktaki kazan-kazan prensibi ve yargılamaya göre çok farklı çözüm seçeneklerinin üretilebilmesi taraflara bu imkanı sağlamaktadır. Bu çalışmada , sağlık hukuku ile arabuluculuğun dinamikleri, temel ilkeleri ve bağdaşan yönleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Sağlık hukukunda uzman arabuluculuk eğitimi alarak bu alanda çalışmaya başlayacak olan arabuluculara ve sürece katılacak taraf vekillerine yol gösterici nitelikte bir kaynak olması amaçlanarak, arabuluculuğun, yargılamaya göre güçlü yönleri ve uygulanma şekli anlatılmıştır.