Varlık Dergisi’nde Bulgar edebiyatından çeviriler

Abstract

Dergiler, bir toplumun kültür, edebiyat ve sanat hayatının oluşum ve gelişim sürecinde önemli rol oynar. Dergicilik Türkiye’de bilincin gerçek anlamda kurulduğu, toplumsallaşmanın da kültürel oluşumların da en ileri düzeyde yaşadığı evredir. Cumhuriyet sonrası kültür hayatı üzerine yapılacak bir araştırma için başvurulacak temel kaynaklardan birisi hiç kuşkusuz Varlık dergisidir. 1933 yılında yayın hayatına başlayan dergi edebiyat, kültür ve sanat alanında, o yıllardan günümüze kadar aralıksız olarak yayımlanan tek süreli yayın olma özelliğine sahiptir. Bu makalenin amacı, Cumhuriyet Döneminde ulusal edebiyat oluşturma sürecinde yayımlanmaya başlayan Varlık Dergisinde Bulgar edebiyatının yerini saptamak, derginin repertuvar oluşum sürecinde oynadığı önemli rolü betimlemektir. Çalışmada, Itamar Even-Zohar’ın çoğuldizge kuramından yola çıkılarak dergiler, dergiler yoluyla repertuvarların oluşturulması, kültür planlaması, Varlık Dergisi’nde yayımlanan Bulgar edebiyatına ait çeviri eserlerin yıllara, metin türlerine ve çevirmenler göre dağılımları incelenecektir. Ardından Bulgar edebiyatının Türk edebiyat dizgesine girişinde dergide yayımlanan Bulgarca çevirilerin ne denli önemli bir yere sahip olduğu vurgusu yapılacaktır.