Kadın öğretmenlerin eğitim yöneticisi olmalarını engelleyen nedenler (İstanbul ili Sancaktepe ilçesi örneği)

Abstract

Bu araştırmada, kadınların okul yöneticiliği konusuna araştırmacıların dikkatini çekmek, öğretmenlerin ve yöneticilerin görüşlerinden hareketle kadınların eğitim yöneticiliği önündeki engelleri belirlemek ve bir 'kadın mesleği' olarak algılanan öğretmenlikte olduğu gibi eğitim yöneticiliğinde de kadınların oran olarak arttırılması için yapılabilecekleri bilimsel olarak irdelemek, ilgili literatüre katkı sağlamak amaçlanmıştır. Araştırma, 2013-2014 öğretim yılında İstanbul İli Sancaktepe İlçesinde bulunan farklı bölgelerden tabakalı random yöntemi ile seçilen, resmi ilkokul, ortaokul ve imam hatip ortaokulunda bulunan 237 öğretmen, 79 müdür ve müdür yardımcısı olmak üzere toplam 316 kişinin uygulanan anket ile görüşlerinin alınmasıyla gerçekleştirilmiştir. Tarama modelinde olan bu çalışmada, anket tekniği ile elde edilen veriler değerlendirilip, bu veriler sonucunda ulaşılan bulgular ışığında öneriler getirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlardan bazıları şöyledir: Cinsiyete göre yapılan analizlerde Kişisel Etkenler, Sosyo-Kültürel Etkenler ve Mesleğin Kendisinden Kaynaklanan Etkenler boyutlarında çoğunlukla kadınlar daha olumlu görüş bildirmişlerdir. Genç yaş grubunda yer alan denekler, kadınların yönetici olmalarında engel oluşturulmadığını düşünürken, daha yaşlılar engel oluşturulduğu kanaatindedirler. Öğretmenler, kadınların yönetici olmalarında engel oluşturulmadığını daha yüksek düzeyde söylemektedirler. Kıdemi 10 yıl ve daha az olan öğretmenler, kadınların yönetici olmalarında engel oluşturulmadığı görüşünü daha yüksek düzeyde belirtmişlerdir. Kişisel Etkenler (KE) ile Sosyo- Kültürel Etkenler (SKE) arasında anlamlı bir ilişki vardır. Değişkenler arasında doğru yönlü pozitif orta düzeyde bir ilişki (korelasyon) vardır. Kişisel Etkenlerin puanı artıkça Sosyo-Kültürel Etkenlerin de puanı artmaktadır. Araştırmanın bulgularında, kadınların yöneticilik taleplerinde olumlu görüş belirten kadınlar, çapraz tablodaki bulgulara göre idareciliği çoğunlukla tercih etmemişlerdir. Anahtar Kelimeler: Kadın, kadın yönetici, yönetim, engeller.

The focus of my research is to highlight the relevance of women's position in school administration. The thesis aims at laying out the barriers for women based on the surveys done with teachers and school administrators, suggesting policy proposals to increase the number of women taking responsibilities at the administrative levels and filling gaps in the relevant academic literature on the subject. The empirical research is based on survey responses from 316 people, 237 of whom are teachers, and the remaining 79 people are school principals and deputy principals who reside in Istanbul's Sancaktepe neighborhood. These people are selected by the snowballing technique. The data was collected with the use of the descriptive survey model and suggestions/proposals were made based on the insight gained from the collected data. Some outcomes of this research can be summarized as such: ---Women delivered positive perspectives/opinions along personal factors, socio-cultural factors and vocational factors; ---Unlike old informants, young informants pointed out that women did not come across with barriers to career advancement; ---The level/number of teachers, who declare that women did not come across with any barriers, is more than the number of principals and deputy principals. ---The teachers, who worked for 10 years or less, affirm that women did not come across with barriers to career advancement; ---There is a positive correlation between personal factors and socio-cultural factors. The number of socio-cultural factors increases as the number of personal factors increases; ---Those women who were positive on women's role in administrative positions did not prefer to work in administration according to the findings of the crosstab in research. Key Words: Women, Female Manager, management, barriers