Porsiyon ölçü algısı ve obezite üzerine etkileri

Abstract

Ev içinde ve ev dışında tüketilen porsiyon boyutları artmaktadır. Sunum yapılan tabağın büyük olması veya tabağa konulan yemeğin normalden daha fazla olması tüketilen miktarı etkilemektedir. Bu araştırmanın amacı enerji alımını etkileyen porsiyon miktarı ve tabak boyutunun birlikte incelenmesidir. Kesitsel tipte tanımlayıcı planlanan çalışma İstanbul ilinin Başakşehir ilçesinde bulunan özel bir sitede Ekim- Aralık 2018 tarihi arasında 18-60 yaş arası 265 kişi ile yapılmıştır. 265 kişiden 166'sı kadın(%62,6), 99'u erkekti(%37,4). Araştırmacı tarafından literatürden yararlanılarak hazırlanan anket bireylere yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Araştırmada üç farklı tabak boyutunda 4 farklı besin aynı tabak içerisinde ve aynı miktarda (1 porsiyon) sunuldu. Tabak boyutu ve beden kütle indeksi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p < 0,05). Tabak boyutu ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p > 0,05). Aynı tabak boyutunda farklı porsiyonlarda (yarım porsiyon, bir porsiyon ve bir buçuk porsiyon) 4 farklı besin aynı tabak içerisinde sunuldu. Katılımcıların %53,8'i bir porsiyon bulunan tabağı seçmiştir. Porsiyon miktarı ve cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p < 0,05). Porsiyon miktarı ile beden kütle indeksi arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır (p > 0,05). Bu çalışmanın sonucunda tabak boyutunun kilo yönetimi üzerinde etkili olabileceği bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Porsiyon boyutu, Tabak boyutu, Obezite, Görsel algı

The portion sizes which consumed inside and outside of home are increasing. Large serving plates or larger dish on the plate effects consumption. The purpose of this study is to investigate both the amount of portion and plate size affecting the energy intake. The cross-sectional type of descriptive study was carried out with 265 people aged between 18 and 60 years between October and December 2018 at a private site located in Başakşehir, Istanbul. The distribution of 265 people was 166 female and 99 male. The questionnaire prepared by the researcher was applied to the participants by face to face interview method. In the study, 4 different foods in three different plate sizes were presented in the same plate and in the same quantity (1 portion). A significant difference was found between the plate size and body mass index(p < 0.05). No significant correlation was found between the plate size and gender (p > 0,05). 4 different foods were presented in the same plate size and different portions (half portion, one portion , one and a half portion). 53.8% of the participants chose the plate which has one portion. A significant difference was found between the portion size and gender (p < 0.05). No significant correlation was found between the portion size and body mass index (p > 0.05). As a result of this study, it was found that plate size could be effective on weight management. Keywords: The portion size, Plate size, Obesity, Visual perception