Yabancı sözcük kullanımının reklam metinleri üzerinde incelenmesi: Dil-kültür bağı

Abstract

Topluma yakın olabilme fırsatını televizyon, internet, sosyal medya vb. mecralarda yakalayabilmekte olan reklamlar; bilişim çağı, insan ihtiyaçları ve teknolojide yaşanan gelişmeler ile birlikte değişmekte olup kültürel özellikleri içerisinde barındırarak bireyde ürün ya da hizmeti satın alma davranışını sağlamaya odaklanmaktadır. Özellikle 'toplum kültürünü' temel alarak bir dizi reklam çalışması yapan markalar, toplumun milli ve kültürel değerlerini, birlik ve beraberlik gibi olgularını; atasözleri, masallar, efsaneler, mitler, türküler vb. gibi toplumsal kimliğin anahtarları ile açarak dili tüm işlevselliği ile medyaya taşımaktadır. Aynı zamanda Batı'ya duyulan özenti sonucu kullanılan ve sonrasında farklı bir bozuk dil (jargon) ile bütünlüğe zarar veren reklamlar, toplumları etkisi altına alarak dili şekilden şekle sürüklemektedir. Özellikle yabancı sözcüklerin dilimize kuralsız bir biçimde sokulması Türk dilinin bütünlüğünü bozmakta ve kültürel yozlaşmanın da yolunu açmaktadır. Bu araştırmada dilin tüm işlevselliğine, yapısına ve kültürel taşıyıcılığına zarar verdiği öngörülen televizyon reklamları incelenmekte olup kültürün aktarıcısı olan dil, 'çift yönlü bir sorunsallaşma' üzerinden ele alınmaktadır. Dil-kültür bağı ekseninde çift yönlü bir yozlaşmanın tartışıldığı günümüzde, reklam metinlerindeki 'yan anlam modeli' çözümlemeleri sayesinde milli birlik ve beraberlik kavramının farkındalığına ulaşılacağı öngörülmektedir.

The information age, human needs, and the advances in technology are causing the change process in advertising. The advertisements which utilize the channels such as TV, internet, social media and etc. to be close to societies focus on making the people buy a product or service by having cultural features in their studies. The trademarks, which advertise especially by selecting 'the social culture' as the baseline, forward the language with its all functionality to media. While doing this, trademarks benefit from national and cultural values of the society; religion, unity, and solidarity with the help of proverbs and folk songs. At the same time, the advertisements which spoil the integrity due to the desire to be like West and usage of a broken language have a bad effect on the structure of the language. This also has an effect on young people and actually almost every single person in society in many respects. Foreign words have been included irregularly in Turkish language and it has harmful consequences in particular ways. Briefly, TV advertisements that are anticipated to harm all functionality of the language, structure of the language and cultural aspects of the language have been studied. In this age, people argue that there is a dual corruption in the context of language and culture. Moreover, this study approaches the language, which conveys the culture, through a bipolar problematizing. 'Connotation Model' analysis on the advertising copies will lead us to realize the concept of national unity and solidarity.