Özel bir hastanede ayaktan ve yatarak tedavi gören kanser hastalarının psikososyal gereksinimlerinin belirlenmesi

Abstract

Kanser, kronik bir hastalık olmasının yanı sıra psikiyatrik bozukluklar gibi farklı ek tanıları içinde barındırır. Konsültasyon Liyezon Psikiyatri hemşiresi; kanser hastalarında var olan veya gelişebilecek psikiyatrik komorbiditenin erken saptanması, gereken psikososyal destek ve yönlendirmelerle takibinin ve tedavisinin sağlanması, hastaların psikososyal gereksinimlerinin belirlenmesi ve bu belirlenen gereksinimler göz önünde bulundurularak hastanın ruh sağlığına yönelik bakımının uygulanmasını, hasta ve ailesinin yanında klinikte görev alan hemşirelere de rehberlik ve danışmanlık yapılmasını sağlar. Kanser hastalarının psikososyal gereksinimlerinin belirlenmesi konusunda gerçekleştirilmiş sınırlı çalışmanın olması nedeniyle, hastaların bir bütünlük içinde biyopsikososyal açıdan değerlendirilerek psikososyal bakımının en iyi şekilde sağlanması amaçlanarak bu çalışmada özel bir hastanede ayaktan ve yatarak tedavi gören kanser hastalarının psikososyal gereksinimleri araştırılmıştır. Araştırma Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesinde tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 01.02.2017-01.07.2017 tarihleri arasında tedavi alan ve araştırma kriterlerine uyan 149 hasta, oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak hastanın tanıtıcı bilgilerini içeren 22 soruluk sosyodemografik veri formu ve araştırıcı tarafından geliştirilen hastaların duygusal ve sosyal alanını temsil eden 57 maddelik psikososyal gereksinimleri belirleme formu kullanılmıştır. İç güvenirlik analizi, bağımsız Örnek t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA), Tukey HSD testi ve Korelasyon Analizi yapılmış ve verilerin değerlendirilmesinde SPSS 24.0 programı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; ayaktan ve yatarak tedavi gören kanser hastalarının psikososyal gereksinimlerini etkileyen değişkenler hastanın yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, gelir düzeyi, hastanın tanı yaşı ve kanser türü olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda duygusal ve sosyal sorunların karşılıklı olarak birbirini etkilediği saptanmıştır. Bulgular doğrultusunda ayaktan ve yatarak tedavi gören kanser hastalarının duygusal ve sosyal gereksinimlerinde önemli farklılıklar olduğu sonucuna varılmış, sonuçlara uygun öneriler geliştirilmiştir.

Cancer is not only a chronic disease but also consists additional diagnosis like psychiatric disorders. The psychiatric consultation liaison nurse detects comorbidity that exists or may develop in cancer patients early, provides follow-up and treatment that required for cancer patients with psychosocial support and instructions, determines psychosocial requirements of cancer patients and provides care intended for mental health of the patient with considering determined psychosocial requirements, provides consultancy and guidance for clinic nurses in addition to the patients and their family. Because of the studies about the determination of psychosocial requirements of patients are limited, in this study psychosocial requirements of outpatients and inpatients in private hospital are investigated aiming to provide the best psychosocial care with evaluating biopsychosocial integrity. This study is done in Anadolu Medical Center as a descriptor. The sample of the study consists of 149 patients that receive a treatment between the dates of 01.02.2017 and 01.07.2017 and suit the criterions of the study. As a data collection instrument, sociodemographic data form which is consisted of 22 questions about patients' introductory information and determination of psychosocial requirements form which is developed by the researcher and be consisted of 57 questions that represent patients' affective domain and social domain are used. Internal reliability analysis, independent samples t-test, One-Way ANOVA, Tukey HSD test and correlation matrices are examined and SPSS 24.0 is used in the evaluation of the data. According to results of the study; variables which affect the psychosocial requirements of cancer outpatients and inpatients are determined as age, gender, marital status, income level, age at diagnosis of the patient and type of cancer. At the same time, emotional and social problems are detected to mutually influence each other. In the direction of the findings, it is concluded that there are significant differences between emotional and social requirements of cancer outpatients and inpatients and suggestions based on the results are developed.