36-72 aylık çocuğu olan ebeveynlerin masal seçimlerinde toplumsal cinsiyet yapısının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 36-72 aylık çocuğu olan ebeveynlerin masal seçimlerinde toplumsal cinsiyet yapısının incelenmesidir. Araştırma da toplanan verilerin analizinde nitel araştırma türlerinden temel nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubuna 2020-2021 güz döneminde İstanbul ilinde yaşayan ve 36–72 aylık çocuğu olan toplamda 50 anne ve baba katılmıştır. Araştırmacı tarafından toplumsal cinsiyet yargılarına uygun olan (birinci masal) ve cinsiyet kalıp yargılarına uygun olmayan (ikinci masal) zıt iki masal hazırlanmıştır. Masallar ses sanatçı tarafından seslendirilerek ebeveynlerin masalları dinlemesi sağlanmıştır. Birinci masal ataerkil düzene uygun, ikinci masal anaerkil düzene uygun yazılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen 'demografik bilgi formu', 'masal kayıtları' ve 'masal seçimlerini belirleme görüşme formu' kullanılmıştır. Veri çözümlemesinde ise içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; 50 ebeveynden 24'ü birinci masalı, 23 ebeveyn ikinci masalı, 2 ebeveyn her iki masalı tercih ederken, 1 ebeveyn ise her iki masalı da tercih etmemiştir. Birinci masalın tercih edilme nedeni; ebeveynin erkek çocuğunun olması, toplumun ataerkil yapısına ve bireyin cinsiyetçi kalıp yargılarına uygun olması şeklinde ifade edilmiştir. İkinci masalın tercih edilme nedenleri ise; kadının toplumdaki güçlü yapısını vurgulamak, alışagelmiş ataerkil yapı dışındaki yapıyı göstermek ve kız çocuğunun olması şeklinde ifade edilmiştir.

This thesis aims to analyse the gender structure in tale choices of parents having 36-72 month old child. Basic qualitative research, which is a type of qualitative research, has been used in the analysis of the data collected in the research. Total of 50 parents living in Istanbul and having 36-72 month old child have attended to the working group in 2020-2021 fall term. Two opposite tales have been prepared by the researcher, the first one suits to social gender stereotype and the second one does not suit to gender stereotypes. The parents are enabled to listen to the tales voiced by vocal artist. The first tale is created suitable for patriarchy and the second one for matriarchy. As a data collection method in this research, 'demographic information form', 'tale records' and 'meeting form for determining tale choices' improved by researchers have been used. In the data analysis, content analysis method has been utilized. As to the findings obtained in the research; out of 50 parents 24 parents have preferred the first tale and 23 parents the second tale while 2 parents have preferred both tales and 1 parent has preferred neither of them. The reason for preferring the first tale is that the parent has a son, and this tale is suitable for social patriarchal structure and gender stereotypes. The reasons for preferring the second tale are to highlight the mighty role of woman in society, to show the nonconventional structure contrary to the conventional patriarchal structure and that the parents choosing the second tale have a daughter.