Temporomandibular Eklem Bozukluğu Olan Hastalarda Birincil Şikayet, Tanı ve Tedavi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı; temporomandibular eklem düzensizliği (TMD) olan hastaların şikayetlerini ve Temporomandibular Düzensizliklerin Tanısal Kriterleri (TMD/TK) klavuzuna göre tanı alan hastaların tanılarını değerlendirmek ve tedavilerin etkinliğini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: TMD şikayeti olan hastaların klinik muayeneleri TMD/TK kılavuzunun uluslararası kabul görmüş Türkçe versiyonuna göre yapılmıştır. Hastaların şikayetleri, semptomları, VAS skorları ve tanıları kaydedilmiş ve hastalar üç gruba ayrılmıştır: Grup A, ağrıya bağlı TMD hastaları; Grup B, eklem içi TMD’li hastalar ve Grup A-B, hem ağrıyla ilişkili TMD’leri hem de eklem içi TMD’si olan hastalar. Hastalara muayene ve tanılarına göre çeşitli tedaviler uygulanmıştır. Tedavi sonrası takip seanslarında hastaların kalan şikayetleri ve VAS skorları kaydedilmiş, birincil şikayet, tanı ve tedavi etkinliği arasındaki ilişkiyi analiz etmek için tanımlayıcı istatistiksel değerlendirmeler yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya 127 hasta (105 kadın ve 22 erkek, ortalama yaş 34.5±11.2) dahil edilmiştir. Grup A’da 55 hasta, Grup B’de 14 hasta ve Grup A-B’de 56 hasta bulunurken, iki hasta ‘tanımsız’ olarak sınıflandırılmıştır. Şikayetlerin tanı grupları ile karşılaştırılmasında istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç (p=0.001) bulunmuştur. Grup A’da ağrı şikayeti daha sık görülürken, temporomandibular eklemde ses şikayeti grup A’da diğer gruplara göre daha az görülmüştür. Tedavi ve tanı grubu arasındaki ilişkide istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.001); farmakoterapi A ve A-B gruplarında B grubuna göre daha sık uygulanmışken, okluzal splint tedavisinin A ve B grupları arasında farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Tedavi sayısına göre VAS skorları arasındaki farkın medyan değerleri arasında anlamlı fark bulunmazken, uygulanan tedaviler sonucunda VAS skorlarında azalma gözlenmiştir. Sonuç: TMD’nin en uygun tedavisi için öncelikle hastaların şikayetlerinin net olarak anlaşılması gerekmektedir.