Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde DemokrasiEndeksiile Borsa Performansı Arasındaki İlişki

Abstract

Araştırmanın amacı, demokrasi ile borsa performansı arasındaki ilişkinin gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler açısından incelenmesidir. Demokrasi ile borsa performansı arasında doğru yönlü bir ilişkinin olup olmadığı konusu hep tartışılmıştır. Bu konuda farklı yaklaşımlar bulunmaktadır. Bu çalışma bu konudaki tartışmalara katkı sağlamak amacıyla gerçekleşmiştir. Bu kapsamda söz konusu ilişkinin incelenebilmesi amacıyla, analiz periyodu tüm verilerin ortak noktada başladığı dönem olan [2010-2019] dönemi yıllık veriler kullanılarak oluşturulmuştur. Çalışmada örneklem olarak; gelişmekte olan ülkeler grubu için Türkiye Hindistan, Brezilya, Rusya, Meksika, Endonezya, G. Afrika ve gelişmiş ülkeler grubu için Almanya, Fransa, İngiltere, Belçika, Kanada, Japonya, Danimarka ele alınmıştır. Bu amaç doğrultusunda dört farklı model analiz edilecektir. Kapetanios çoklu yapısal kırılmalı birim kök testi kullanılarak serilerin durağanlıkları, Maki çoklu yapısal kırılmalı yöntemi kullanılarak seriler arasındaki eş bütünleşme ilişkisinin varlığı, Tam Değiştirilmiş En Küçük Kareler Yöntemi (FullyModifiedOrdinaryLeastSquare: FMOLS) kullanılarakuzun dönem katsayılar elde edilmiştir. Nedenselliğin yönleri belirlenirken, Granger nedensellik testinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçları; gelişmiş ülkeler grubunda, demokrasi ile borsa performansı arasında tek yönlü bir nedensellik tespit edilmiş ve nedenselliğin yönü demokrasi endeksinden borsa performansına doğrudur. Gelişmekte ülkeler grubunda demokrasi endeksi değişkeninden borsa endeksi değişkenine doğru bir nedensellik tespit edilememiştir. Araştırma bulguları sonuç bölümünde tartışılmıştır.