Üstbilişsel inançlar ve farkındalığın obsesif kompulsif belirtiler ve yeme tutumları üzerindeki etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu tez çalışması, üstbilişsel inançlar ve farkındalığın obsesif kompulsif belirtiler ve yeme tutumları üzerindeki etkisinin incelenmesi amacı ile hazırlanmıştır. Araştırmanın örneklemi 18- 26 yaş arasındaki lisans ve yüksek lisans öğrencileri olmak üzere toplam 436 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri internet üzerinden online olarak toplanmıştır. Araştırmada katılımcıların kişisel bilgileri ile ilgili ve araştırma ile ilişkisi olabileceği düşünülen soruların yer aldığı 'Sosyodemografik Bilgi Formu', obsesif kompulsif belirtilerini incelemek için 'Padua Envanteri- Washington Eyalet Üniversitesi Revizyonu', yeme tutumlarını incelemek için 'Yeme Tutum Testi', üstbilişlerini incelemek için 'Üstbilişler Ölçeği' ve farkındalık düzeylerini incelemek için ise 'Bilinçli Farkındalık Ölçeği' kullanılmıştır. Katılımcılardan elde edilen verilerin analizi için SPSS (Sosyal Bilimler İçin İstatistik Programı) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, katılımcıların obsesif kompulsif belirtileri ile yeme tutumlarındaki bozulmalar arasında pozitif yönde bir korelasyonu olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, katılımcıların farkındalık düzeyi arttıkça patolojik üstbilişlerinin de azaldığı görülmüştür. Katılımcıların farkındalık düzeyleri ile yeme tutumlarındaki bozulmalar arasında negatif bir korelasyon olduğu görülmüştür. Benzer bir şekilde farkındalık düzeyi ile obsesif kompulsif belirtilerin arasında da negatif korelasyon görülmüştür. Bunun yanı sıra, katılımcıların patolojik üstbilişsel inançlarının artması ile yeme tutumlarındaki bozulmaların da arttığı görülmüştür. Benzer bir şekilde, patolojik üstbilişsel inançların artması ile obsesif kompulsif belirtilerin de arttığı görülmüştür. Elde edilen bu bulgular, ilgili alan yazın ışığında değerlendirilmiştir.

This thesis study was prepared with the aim of examining the effect of metacognitive beliefs and mindfulness on obsessive- compulsive symptoms and eating attitudes. The sample of the study consists of a total of 436 undergraduate and graduate students between the ages of 18 and 26. The data of the research were collected online. In the study, 'Sociodemographic Information Form', which contains questions about participants' personal information and thought to be related to the research, 'Padua Inventory- Washington State University Revision' to examine obsessive-compulsive symptoms, 'Eating Attitude Test' to examine distorted eating attitudes, 'Metacognitions Scale' to study their metacognitions, and 'Mindful Attention Awareness Scale' to examine mindfulness levels were used. SPSS (Statistics Package for Social Sciences) was used for the analysis of the data obtained from the participants. Findings from the study showed a positive correlation between the obsessive-compulsive symptoms of participants and impaired eating attitudes. However, it was observed that as the level of mindfulness of the participants increased, their pathological metacognitions decreased. There was a negative correlation between participants' mindfulness level and impaired eating attitudes. Similarly, negative correlation was observed between mindfulness level and obsessive-compulsive symptoms. In addition, it has been observed that while the participants' pathological metacognitive beliefs increased their distortions in eating attitudes also increased. Similarly, obsessive-compulsive symptoms have been observed to increase with the increase of pathological metacognitive beliefs. These findings were evaluated in the light of the relevant literature.