Finansal türev ürünlerin vergilendirilmesi

Abstract

Türev sözleşmelerden elde edilen gelirlerin Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi yönünden vergilendirilmesinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 67'nci maddesi hüküm sürerken, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi ve Damga Vergisi açısından ise istisna hükümleri mevcuttur. Türev sözleşmelerden elde edilen gelirlerin GVK'nin Geçici 67'nci maddesine tabi olmadığı durumlarda genel hükümlere göre vergilendirme yapılacaktır. Gelir İdaresi Başkanlığı, 2012 yılında çıkardığı tebliğlerle türev sözleşmelerden elde edilen gelirlerin Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve BSMV açısından vergilendirilmesine değinirken KDV hakkında görüşe yer vermemiştir. Türev sözleşmelerden elde edilen gelirlerin KDV karşısındaki durumu sözleşmenin sonlanma şekline göre değişiklik gösterecektir. İstisna hükümleri ve bazı türev sözleşmelerin tezgahüstü piyasalarda düzenleme imkânının olması peçelemeye zemin oluşturmaktadır. Peçeleme sözleşmelerini engellemek amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yasal düzenlemeler yapılmalı, tüm türev sözleşmelerin bankalar aracılığıyla yapılması şart koşulmalıdır. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından türev ürünlerin vergilendirilmesine ilişkin rehber çıkarılması da yerinde olacaktır. Türev işlemler (futures, forward, opsiyon, swap gibi) ile ilgili olarak hazırladığım tez çalışmamda; finansal türev ürünlerin vergilendirilmesine, vergi peçeleme amacıyla türev ürünlerin kullanılabildiğine, sektörün ekonomi içindeki yerine, türev işlemler yapılırken tabi olduğu mevzuatın neler olduğuna yer verilmiştir.

In this study, the taxation of financial derivative products and mentioned veiling contracts are discussed and the solution offers are taken place. While there are issued communications about the Income Tax, the Corporation Tax and the Banking and Insurance Transactions Tax, the thought of Revenue Administration related to the Value Added Tax in derivative contracts is not encountered during the searches as to this study. As far as the taxation of the revenues derived from derivative contracts in terms of the Income Tax and the Corporation Tax is concerned, the Income Tax's temporary 67. article is valid. Also there are exception sentences in terms of the Banking and Insurance Transactions Tax and The Stamp Tax. In the situations that the revenues derived from derivative contracts are not dependent on the Income Tax's temporary 67. article, the taxation will be made according to general sentences. The exception sentences and the performing potential of some derivative contracts in over the counter pave the way for veiling too. In order to prevent the veiling contracts, legal arrangements should be made by the Revenue Administration, it should be set up a condition that all of the derivative contracts are arranged via the banks. Additionally issuing a guide regarding the taxation of derivative products by the Revenue Administration would be to the purpose too.