Yoğun bakım ünitesinde izlenen çocukların ebeveynlerinin algıladıkları hemşirelik desteği ile hastalık yönetimleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, yoğun bakım ünitesinde kronik hastalık tanısı ile izlenen çocukların ebeveynlerinin algıladıkları hemşire desteği ile hastalık yönetimleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Şişli Hamidiye Etfal E.A.H. Çocuk Yoğun Bakım ünitesinde son bir yılda yatan 150 çocuğun ebeveyni oluşturmuştur. Araştırmanın örneklem büyüklüğü 108 ebeveyn olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler SPSS 21.0 paket programına aktarılmış olup uygun istatistiksel analizler kullanılarak incelenmiştir. Ebeveynlerin çoğunluğu anne olup, %34,2'sinin 39 yaş ve üzeri olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlerin %30,6'sı üniversite mezunu ve %55,6'sı çalışmamaktadır. Ebeveynlerin %56,5'i aile üyelerinden destek aldıklarını belirtmişlerdir. Araştırmaya katılan ebeveynlerin Çocuk Kronik Hastalık Yönetimi Ölçeği (KHYÖ) 'Hastalık yönetimi ve çocuğun günlük yaşamı' alt boyut puanları 3,00±0,64, 'Yaşam zorlukları ve hastalık etkilerinin görülmesi' alt boyutu puan ortalamaları 3,79±0,63, 'Ebeveynler arası anlaşma' alt boyutu puan ortalaması ise 3,72±0,78'dir. Çocukların cinsiyeti, yaş grupları, tanı süresi, hastanede yatma deneyimi ve ebeveynlerin yaşı, sosyal güvence, yaşadığı yer, çalışması, anne/ baba olma, hastalık hakkında bilgisi ile KHYÖ üç alt boyutu puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsızdır (p>0,05). Bununla birlikte ebeveyn öğrenim durumu, aile tipi, gelir durumu, başka hasta, yaşlı veya küçük çocuğu olma durumu, hastalığın ekonomik duruma etkisi, aileden ve sosyal çevreden destek alma değişkenleri ile alt ölçek puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Hemşire Ebeveyn Destek Ölçeği (HEDÖ) puan ortalaması 3,73±0,82'dir. Çocukların cinsiyet, yaş grupları, tanı süresi, hastanede yatma deneyimi arasındaki fark anlamsız bulunmuştur (p>0,05). Görüşülen ebeveynin anne ya da baba oluşu, yaş grupları, çalışması, sosyal güvencesi ve gelir durumu ile HEDÖ puan ortalamaları arasındaki fark anlamsızken (p>0,05); ebeveyn öğrenim durumu, hastalık hakkında bilgi durumu, aileden ve sosyal çevreden destek alma durumu ile arasındaki fark ise anlamlı bulunmuştur (p<0,05). HEDÖ puanı yordayıcısı olarak modele alınan KHYÖ üç alt boyutu, HEDÖ puanının %55,5'lik kısmını açıklamaktadır. Bu sonuç algılanan hemşire desteği arttıkça kronik hastalık tanısı ile izlenen çocuğun ebeveynlerinin hastalık yönetimlerinin de arttığını göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Ebeveyn, Yoğun bakım, Hemşire desteği, Hastalık yönetimi

DETERMINATION OF RELATIONSHIP BETWEEN NURSE SUPPORT PERCEPTION OF PARENTS WHOSE CHILDREN ARE MONITORED IN INTENSIVE CARE UNIT AND DISEASE MANAGEMENTS The research was carried out as a descriptive study to specify relationship between nurse support perception of parents whose children in intensive care unit and disease managements. The universe of the research was formed by the parents of 150 children who stay in the pediatric intensive care of Şişli Hamidiye Etfal Education and Research Hospital of the last one year. The sample size of the study was determined as 108 parents. The data obtained from the study were transferred to the SPSS 21.0 package program, and examined using appropriate statistical analyzes. The majority of interviewed parents are mother, 34.2% are 39 years and older. 30.6% of parents are post-graduated. 55,6% of parents stated that they didn't work. 56,5% of parents stated that they get support from their family members. Child Chronic Disease Management Toll (CPMT) of interviewed parents' sub-dimension of 'Disease management and daily life of child' is 3,00±0,64, sub-dimension of 'Life difficulties and disease effects' is 3,79±0,63, sub-dimension score average of 'Parental agreement' is 3,72±0,78. The difference between children's gender, time of diagnosis, experience of staying in hospital, parents' age, place where they live, employment status, gender, knowledge about disease and CPMT three sub-dimension score averages is nonsensical as statistical (p>0,05). Moreover, the difference between parents' educational background, family type, income status, another patient, status of living elder or younger children, the effect of the disease on the economic situation, the factor of getting support from family member and social environment and sub-dimension score averages is meaningful (p<0,05). Nurse Parent Support Tool (NPST) score average is 3,73±0,82. The differences among children's gender, age group, interval since diagnosis, experience of staying in hospital are nonsensical (p>0,05). While the difference between interview parents' gender, age group, employment status, social security, income status and NPST score average is nonsensical; the deference between interview parents' educational background, knowledge about disease, the status of getting support from family member and social environment and NPST score average is meaningful (p<0,05). As NPST predictor, CPTM and three sub-dimensions of the scale explains 55,5% of total NPST score. This conclusion shows that according as perceived nurse support increases, the disease managements of parents whose children are monitored in intensive care unit increase as well. Keywords: Parents, Intensive care, Nurse support, Disease management.