Hileli finansal raporlamanın önlenmesinde iç kontrol sistemi ve iç denetimin etkinliği ve bir uygulama

Abstract

Hileli finansal raporlama günümüz şirketlerinde çok büyük bir sorun haline gelmiştir. Yakın tarihe bakıldığında ilk akla gelenler, Enron, Tyco ve Parmalat gibi kurumsal şirketlerdir. Bu gibi şirketler, müşterilerini, yatırımcılarını ve hükümetleri, kısacası finansal raporlamaya konu olan tüm tarafları daha yeni ve zeki yöntemler yoluyla sürekli aldatmaktadırlar. Bu nedenle, iç kontrol ve iç denetim fonksiyonlarının etkin bir biçimde çalışarak hileli finansal raporlamaya yönelik eylemleri saptaması ve tanımlaması, finansal raporlamaya konu olan tüm taraflar için çok önemlidir. Şimdiye kadar yaşanan muhasebe skandalları, üst düzey şirket yöneticilerine hileli finansal raporlamayı önleme ve tespit aşamasında büyük bir sorumluluk yüklerken aynı zamanda hile suçunu işleyen taraf da olduklarını göstermiştir. Finansal raporlama hilelerinin tespiti ve tanımlanmasında sorumluluk sadece denetçilerin olmadığı gibi, kendilerinden kayıt dışılığı önlemede kesin güvence sağlamalarını da beklemek doğru olmaz. Finansal raporlamanın sonuçlarına muhatap olan taraflar olarak gerek şirket sahipleri gerek şirket ortakları gerekse de diğer tüm yönetici ve denetçilere tamamen güvenmek yerine, asıl izlenmesi gereken yol, belirlenmiş olan kurumsal yönetim ilkelerine uyulup uyulmadığını gözlemlemek ve düzenli olarak takip etmektir. Bu araştırmanın amacı, tüm yönleriyle olmasa da muhtemel muhasebe risk ve finansal raporlama hilelerini önlemede iç kontrol ve denetimin etkinliğini irdelemek ve hileli finansal raporlama faaliyetlerine iç kontrol ve iç denetim penceresinden bir bakış açısı kazandırmaktır.

Fraudulent financial reporting has grown into a massive issue for today's business world. A close look at the recent news brings to mind organisations such as Enron, Tyco and Parmalat. These companies have used various strategies to con their customers, investors and governments -- i.e. all parties liable for financial reporting. Therefore, it is crucial for the internal auditing and control services of companies to cooperate and identify those fraudulent incidents for the benefit of all parties liable for financial reporting. The accounting scandals we have heard of so far show that whilst senior Executive Officers are liable for identifying and preventing the financial reporting fraud, they are also the party that has taken part in the fraudulent activity. The auditing services cannot be held responsible for identifying the fraudulent financial reporting on their own; morever, it would not be right to expect them to guarantee the prevention of unregistered economic activities. This research demonstrates that it is vital that the auditing and control services act synchronously in order to prevent any financial reporting fraud. It also reveals the significance of monitoring the degree of loyalty to the organisational management aims and objectives regularly rather than indiscriminately relying on all the parties liable including the company owners or partners and the other seniors as well as the inspectors. The aim of this research is to highlight the impact of internal auditing on preventing possible accounting risks and financial reporting fraud and also to provide a partial insight into fraudulent financial reporting activities from the point of view of internal auditing.