Erken çocukluk dönemi eğitim programına yönelik inançlar ölçeğinin uyarlanması ve bazı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programına Yönelik İnançlar Ölçeği (EPİ)'ni Türkçe'ye uyarlamak ve katılımcıların eğitim felsefelerine bakış açılarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmaya 212 kişi (öğretmen ve öğretmen adayı) katılmıştır. Veri toplama amacıyla özgün adı Early Childhood Curricular Beliefs Inventory (ECCBl) olan erken çocukluk dönemi eğitim programına yönelik inançlar ölçeği (EPİ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Doğrulayıcı faktör analizi, Cronbach alfa katsayısı hesaplanmış, Spearman Brown iki yarı test güvenirliğine bakılmıştır. Okulöncesi öğretmenleri ve adaylarının EPI faktör puanları arasındaki fark ile öğretmen adaylarının üniversite ve devam edilen programın türüne ve öğretmenlerin yaşlarına göre EPI puan ortalamaları arasındaki fark ilişkisiz t-testi ile gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testleri kullanılmıştır. EPİ'nin Davranışsal, Gelişimsel, Duyusal-Bilişsel ve Bilişsel olmak üzere dört faktörlü yapıya sahip olduğu ifade edilebilir. Ölçeğin alt boyut alfa ve güvenirlik katsayıları .73-,90 arasındadır. T-testi sonuçları öğretmenlerin gelişimsel etkileşim, duyusal-bilişsel ve bilişsel yaklaşım olmak üzere üç eğitim felsefesini öğretmen adaylarına kıyasla daha fazla benimsediklerini göstermektedir. Mann Whitney U testi sonuçlarında okulöncesi öğretmenliğinden mezun öğretmenlerin duyusal-bilişsel yaklaşım faktör puanları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Öğretmen eğitiminde inançların gerekliliğine, eğitimdeki rolüne ve aday öğretmenlerin daha prensipli eğitim geliştirebilmelerini mümkün kılan inançların rolü üzerine vurgu yapılması önerilebilinir. EPİ'nin uyarlama çalışması sonucunda elde edilen bulgular, dört eğitim felsefesini tanımlayan inanç cümlelerinin geçerlik ve güvenirlik açısından tutarlılığını ve uygulanabilirliğini göstermiş, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının erken çocukluk dönemi eğitimi alanında baskın olan eğitim felsefelerinin belirlenmesine yönelik bir araç olarak kültürümüze kazandırılmıştır.