ERGONOMİK RİSKLERİN BULANIK MANTIK YÖNTEMİ İLE MODELLENMESİ VE BİR UYGULAMA

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sözel belirsizliklerin bulunduğu bulanık ortamlarda, özellikle İş Sağlığı ve Güvenliği çalışmalarında çalışanlar açısından daha fazla riskli olan istasyonun seçimi amacıyla Bulanık TOPSIS (Technique For Order Performance By Similarity To Ideal Solution) algoritmasının kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Bu kapsamda, gerçekleştirilen bu çalışmada İş Sağlığı ve Güvenliği kavramına ilişkin ortaya konulan beş risk faktöründen biri olan Ergonomik Riskler Bulanık Mantık yöntemi kullanılarak değerlendirilmiş ve ergonomik risk değerlendirme tekniklerinden bir tanesi olan hızlı maruziyet değerlendirme tekniği ile karşılaştırılarak kullanılabilirliği tartışılmıştır. Bu çalışmada gerçekleştirilen uygulama, çalışanların özellikle sürekli bel ağrısından şikâyet ettiği üç istasyonun değerlendirilmesi için kimya sektöründe faaliyet gösteren bir firmada yapılmıştır. Bu istasyonlardan hangisinin riskli olduğunun seçimi sürecinde yararlanılan insan yargıları sayısal olarak ifade edilemediği için belirsizliği de beraberinde getirir. Bu belirsizliği aşmak için çok ölçütlü karar verme yöntemlerinden Bulanık TOPSİS yöntemi problemin çözümünde karar verme aracı olarak kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlar ölçütlere ve alternatiflere verilen değerlendirmeler üzerinden elde edilmiştir. Bulanık TOPSİS yöntemi ile elde ettiğimiz sonuçlar, Hızlı Maruziyet Değerlendirme Yöntemi sonuçlarına da benzerlik göstermektedir. Çalışma, Bulanık TOPSİS yönteminin riskli istasyon seçim sürecinde alternatiflerin değerlendirilmesinde ve seçim işleminin gerçekleşmesinde karar verirken yararlanılan bir karar aracı olarak başarılı bir şekilde kullanılabileceğini ortaya koymuştur