KONSTANTİN BAZİLİ’NİN YENİ KONSTANTİNOPOLİS YAZILARI ADLI ESERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Gezi yazıları, toplum hayatı ile ilgili pek çok bilgi içerir. Bu bilgiler, söz konusu toplumun örf, âdet, gelenek ve inanışları, ticari ilişkileri, askerî düzeni ve insanların günlük hayatı gibi pek çok konuya değinir. Rus gezi türü edebiyatının altın çağı olarak nitelendirilen 19. yüzyılda, çeşitli nedenlerle Osmanlı’ya düzenlenen geziler sonucunda yazılan eserler arasında Konstantin Bazili'nin (1809-1884) Konstantinopolis Yazıları (Очерки Константинополя) (1835) ve Yeni Konstantinopolis Yazıları (Босфор и новые очерки Константинополя) (1836) adlı yapıtları büyük önem taşımaktadır. Zamandaşları tarafından Osmanlı Ansiklopedisi olarak nitelendirilen bu kitaplar, hem içerik hem sonraki yıllarda Osmanlı üzerine Rusça yazılan eserlere yaptığı etki açısından önemi azımsanamayacak çalışmalardır. Bu araştırmada imgebilimsel bir yaklaşımla Bazili'nin Yeni Konstantinopolis Yazıları adlı eseri incelenecektir. Hem Batı hem Doğu kültürünü yakından tanıyan Bazili'nin bu eserinde ortaya koyduğu imgeler, Osmanlı toplumunun ekonomik ve kültürel gelişimini, sosyal yapısını, tarihsel süreçlerini, iç ve dış siyasi ilişkilerini, geleneklerini ve toplum içi ilişkilerini göz önüne serecektir. 19. yüzyıl Osmanlı toplumu ile ilgili dikkat çekici ve zengin bilgiler içeren bu eser, her iki toplum arasında farklılık ve benzerlikleri tespit ederek tarihsel süreçte cereyan eden olayları daha iyi anlamayı sağlayacaktır. Sonuç olarak da geçmişte ve günümüzde çok yoğun ilişkiler içinde bulunan iki toplumun birbirlerini daha iyi anlamalarına yardımcı olacaktır.