Browsing by Author "Denizer, Fatih"

Now showing 1 - 1 of 1

Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde sermaye şirketlerinde denetim
(2019) Denizer, Fatih; Pamukçu, Fatma
Anonim şirketlerde denetim, genel anlamda, şirketin kuruluşunda ve işleyişinde ortaya çıkan eksiklikleri ve yolsuzlukları şirketin ilgili organlarına haber verme işlevidir. Denetim türlerinden geniş anlamda denetim, organ denetçiler dışındaki kimselerin yaptığı dolaylı yoldan denetimi; dar anlamda denetim ise sadece denetçilerin yaptıkları denetimi kapsamaktadır. İç denetim; genellikle ortaklar hesabına, şirket iç kontrolünü sağlamak amacıyla yapılır. Dış denetim ise kamu düzeni ve yararı açısından devlet veya yetkili denetim organları tarafından gerçekleştirilen denetimdir. Türk Ticaret Kanunu'na göre iç denetimle görevli ilk denetçiler, şirketin kuruluşunda yolsuzluk olup olmadığını incelemekle sorumludurlar. Şirketin işleyişinde denetçiler; şirket yönetimini denetleme ve gözetim, yönetim kurulu toplantılarına katılma, genel kurulu toplantıya davet ve genel kurul toplantısında hazır bulunma, pay sahiplerinin genel kurul toplantılarına katılma şartlarını araştırma, şirket defterlerini inceleme, şirket değerlerini denetleme, şartları bulunması halinde şirket adına sorumluluk ve iptal davası açma hak ve yetkilerine sahiptirler. İç denetimle görevli denetçilerin özel olarak düzenlenmiş görevleri arasında ise; şirket bilançosunun ve bütçesinin denetlenmesi, yıllık denetim raporunun hazırlanması, eksiklik ve yolsuzlukların ihbar edilmesi, bazı durumlarda boşalan denetçiliğe denetçi atama yetkisi ve son olarak tasfiye halinde tasfiye işlemlerine nezaret görevi sayılabilir. Denetçiler, denetim görevlerini gereği gibi ifa edebilmek için inceleme ve bilgi alma hak ve görevlerinden yararlanırlar, bunlar dışında ücret hakkı ile pay sahibi olmayan denetçiler için tazminat hakları söz konusudur. Denetçilerin denetim görevlerini ifa ederken uymaları gereken yükümlülükleri arasında; özen yükümlülüğü, sadakat yükümlülüğü, sır saklama ve bilgi verme yükümlülüğü bulunmaktadır. Denetçiler, şirketin kuruluşu sırasında meydana gelen eksiklik ve yolsuzluklardan yönetim kurulu üyeleri ile birlikte müteselsilen sorumludur. Anonim şirketin normal faaliyet döneminde ise, sermaye artırımında kanuna uygun hareket edilmemesinden denetçiler YK üyeleri ile birlikte; şirkete, pay sahiplerine ve üçüncü şahıslara karşı sorumludurlar. Denetçiler özel olarak, sırların ifşa edilmesinden, genel kurul kararları aleyhine kötü niyetle iptal davası açmaktan da sorumludurlar. Denetçilerin genel anlamda sorumluluğu ise TTK'da düzenlenmiştir. Bu hükme göre denetçiler, kanun veya esas sözleşme ile kendilerine verilen görevlerini hiç veya gereği gibi yerine getirmemelerinden doğan zararlardan dolayı, kusursuz olduklarını ispat etmedikçe, müteselsilen sorumludurlar. Bu hüküm aynı zamanda denetçilerin özen yükümlülüğünü açıklamaktadır. Anahtar Kelimeler : Sermaye Şirketleri, Türk Ticaret Kanunu, Denetim Tarih : Mayıs 2019