Sağlıklı Yetişkin Bireylerde E-Skuter Kullanımının Akut Fiziksel Sağlık Riskleriyle İlişkilerinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışma, e-skuter kullanımının sağlıklı yetişkin bireylerin akut fiziksel sağlıkları üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Deneysel ve karşılaştırmalı desenle yürütülen araştırmaya, 18–65 yaş aralığında, bilinen herhangi bir sağlık sorunu olmayan 102 sağlıklı birey (38 kadın, 64 erkek) dahil edilmiştir. Katılımcılar, rastgele olarak üç farklı zemin tipine (asfalt, beton, parke) atanmış; her biri iki farklı hızda (12,5 ve 25 km/s) e-skuter sürüşü gerçekleştirmiştir. Sürüş öncesi ve sonrası kas kuvveti, kas tonusu, el kavrama gücü, postüral denge ve yorgunluk düzeyleri değerlendirilmiştir. Ölçümler manuel kas dinamometresi, MyotonPro cihazı, el dinamometresi ve denge hata skorlama sistemi kullanılarak yapılmıştır. Bulgular, erkek bireylerin kadınlara kıyasla tüm kas gruplarında anlamlı düzeyde daha yüksek kas kuvveti, tonus, pasif gerginlik, elastikiyet kaybı ve sürünme değerlerine sahip olduğunu göstermiştir. Denge skorlarında ise cinsiyetler arasında anlamlı fark gözlenmemiştir. Zemin ve hız unsurlarının, özellikle kas tonusu ve gevşeme süreleri üzerinde belirgin etkiler yarattığı belirlenmiştir. Elde edilen veriler, e-skuter kullanımının bireylerin fizyolojik ve biyomekanik özellikleri üzerinde önemli değişikliklere yol açabildiğini göstermektedir. Sonuç olarak, cinsiyet, zemin türü ve sürüş hızı gibi unsurların, e-skuter kullanımına bağlı sağlık risklerinin değerlendirilmesinde dikkate alınması gereken belirleyici değişkenler olduğu sonucuna varılmıştır.

This study was conducted to examine the effects of e-scooter use on the acute physical health of healthy adult individuals. Designed as an experimental and comparative study, 102 healthy individuals (38 females, 64 males), aged between 18 and 65 without known health problems, were included. Participants were randomly assigned to three different surface groups (asphalt, concrete, cobblestone) and performed e-scooter rides at two different speeds (12.5 and 25 km/h). Pre- and post-ride assessments were conducted for muscle strength, muscle tone, hand grip strength, postural balance, and fatigue levels. Measurements were carried out using a manual muscle dynamometer, MyotonPro device, hand dynamometer, and the Balance Error Scoring System. The findings indicated that male participants had significantly higher values in muscle strength, tone, passive stiffness, elasticity decrement, and creep across all muscle groups compared to females. No significant gender difference was observed in balance scores. Surface type and riding speed were found to exert substantial effects, especially on muscle tone and relaxation time. The results demonstrated that e-scooter use may cause notable changes in individuals' physiological and biomechanical characteristics. In conclusion, it was determined that gender, surface pattern, and riding speed are critical variables that must be considered in evaluating health risks associated with e-scooter usage.