Özel beslenme merkezine başvuran yetişkin bireylerde zayıflama diyeti uyumunu etkileyen etmenlerin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma zayıflama diyeti uyum davranışını etkileyerek bireylerin ağırlık kaybı sağlamasının önündeki sosyo-demografik, sosyo-kültürel, biyolojik, psikolojik, beslenme kültürü ve davranış etmenlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma 01.11.2019-31.12.2019 tarihleri arasında İstanbul İlinde bulunan Özel Beslenme Merkezi'ne başvuran, çalışmayı kabul eden, yaşları 18-65 arasında değişen 150 yetişkin birey (116 kadın, 34 erkek) üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bireylerin demografik özellikleri, diyet uyum davranışları, sigara-alkol kullanma öyküsü ve fiziksel aktivite alışkanlıkları anket formu ile sorgulanmış olup, beslenme durumları besin sıklığı tüketim kayıt formu ile belirlenmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin depresyon durumları Beck Depresyon Ölçeği ile tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin cinsiyet, eğitim düzeyi, gelir durumu, medeni durum, sigara kullanımı, egzersiz yapma gibi demografik ve yaşam tarzı davranışları ile zayıflama diyet uyumu davranışı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Katılımcıların yaş, Beden Kütle İndeksi (BKİ), aile tipi, çocukluk dönemi şişmanlığı, kronik hastalık bulunma, su tüketimi, öğün sayısı, öğün atlama, ara öğün yapma ve depresyon düzeyleri ile zayıflama diyet uyumu davranışı arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin besin tüketim sıklığı sonuçlarına bakılmış; beyaz ekmek tüketimi, yeşil yapraklı sebze tüketimi, zeytinyağı tüketimi, çay şekeri tüketim sıklığı ile zayıflama diyet uyum davranışı arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Elde edilen sonuçlar zayıflama diyet uyumu ile depresyon varlığı, yaş ve beslenme davranışları, bazı besin tüketim sıklıkları arasında önemli bir ilişki olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak ağırlık yönetimi için uygulanacak zayıflama diyetleri programlarında psikolojik destek, beslenme eğitimi, yeme davranışları önerilerinin ağırlık kaybı sürecinde önemli olduğunu göstermektedir.This study aims to analyse the biological, psychological, socio- demographical, socio-cultural, nutrition culture, and behavioral factors that have an effect on the compliance behaviour of weight reducing diet and allow individuals to lose weight. The study was applied on 150 adults aged between 18 and 65 (116 female, 34 male), who applied to The Special Nutrition Center in Istanbul from 01.11.2019 to 31.12.2019. Participants‟ demographical properties, diet compliance behaviour, smoking - alcohol consumption behavior and physical activity were examined through questionnaire forms, and their nutritional status was identified according to the frequency of food consumption. Depression status of the participants was determined through Depression Scale. There was no meaningful statistical relation between the compliance of weight reducing diet and neither demographic characteristics such as gender, education, income levels and marital status nor lifestyle behaviors such as smoking - alcohol consumption and physical activity (p>0,05). There was a meaningful statistical relation between the compliance of weight reducing diet and age, Body Mass Index (BMI), family type, childhood obesity, chronic disease, water consumption, number of meals, skipping meals, making snacks and depression levels (p<0,05). With examining the participants‟ the frequency of food consumption, there was a meaningful statistical relation between the compliance of weight reducing diet and bread consumption, green leafy vegetable consumption, olive oil consumption, the frequency of sugar consumption (p<0,05). The results show that there is a significant relationship between the compliance of weight reducing diet and depression, age, the frequency of some nutrition's consumption, and nutritional behaviors. As a result, psychological support, nutrition education, and eating behavior suggestions are important in weight loss programs.