Enerji sektöründe mali analiz ve bir şirket uygulaması

Abstract

Finansal tablolar, kapsadıkları bilgiler itibariyle şirketlerin mali yapıları hakkında hem şirket içi hem de şirket dışı karar mekanizmalarına bilgi verir. Bu karar mekanizmalarının düzgün çalışabilmesi için finansal tablo analizinin bilinmesi, aynı zamanda analiz sonuçlarının da düzgün yorumlanabilmesi gerekmektedir. Finansal tablo analizi, özellikle şirketlerin ve yöneticilerinin başarılarının ölçülmesi bağlamında sübjektif sonuçlar vermesi sebebiyle önem teşkil etmektedir. Özellikle şirketlerin birincil amaçlarından biri olan karlılığın arttırılması konusunda bu yöneticilerin vereceği kararlarda da finansal tablo analizden faydalanılır. Tezin amacı, şirket karlılığı ile ilişkili olan finansal analiz oranlarının belirlenmesi ve belirlenen ilişkinin matematiksel bir modele dökülmesidir. Tezin ikinci bölümünde, ekonomide önemi her geçen yıl artmakta olan enerji piyasası, enerji piyasasının doğal tekel niteliği ve ilgili regülasyonlar detaylı bir şekilde incelenmiştir. Üçüncü bölümde, genel bir bakış açısıyla finansal tablo analizi ve teknikleri anlatılmıştır. Dördüncü bölümde, Borsa İstanbul'da işlem gören iki enerji sektörü paydaşı şirket seçilmiş ve bu şirketlerin 2012-2016 yılları arasındaki beş yıllık dönemi kapsayan finansal tabloları, finansal oran analizi teknikleri kullanılarak detaylı bir şekilde yorumlanmıştır. Beşinci bölümde ise SPSS Paket Programı'nda gerçekleştirilen regresyon analizi metodu ile şirket net karlılığı ile ilişkili oran analizi sonuçları belirlenmiştir. Tezin sonucunda, şirketlerin yabancı kaynak kullanım tercihleri, toplam varlıklara yaptığı yatırımlar, maddi duran varlıklarını öz kaynakları ile finanse etme düzeylerinin şirketlerin karlılık düzeyleri ile ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır.Financial tables provide information about a company's fiscal structures to both internal and external decision mechanisms of a company. In order for these mechanisms to work properly, it is imperative to know financial statement analysis and how to interpret results. Financial statement analysis has an important role on eliminating subjectivity on measurment of success of firms and their managers. Especially, these analyses are helpful on decision-making processes of these managers about increasing profitability, which is one of the primary purposes of a company. The purpose of this thesis is to find financial analysis ratios that are related to a company's profitability and to create a mathematical model that reflects relation. In the second chapter of the thesis, energy market as a whole with yearly increasing importance, natural monopoly trait of energy markets and related regulations have been thoroughly examined. In the third chapter, financial statement analysis and its techniques have been explained. In the fourth chapter, two energy companies that are registered to Istanbul Stock Exchange (BIST) are selected and financial statements of these companies containing five-year data of 2012-2016 have been analyzed in details with ratio analysis technique. In the fifth chapter, the significant relationship between net profit margin and ratio analysis output is determined via regression analysis method in SPSS Statistics Program. As a result, a relation between profitability level of companies and preferences of liability usage, investments on total assets, level of financing tangible assets with equity has been discovered.