Türkiye'de vergi uyuşmazlıkları ve idari çözüm yolları

Abstract

Vergi temelinde, kamu hizmetlerinin yerine getirilebilmesi ve kamusal gereksinimlerin karşılanması amacıyla, devlet tarafından vergilendirme yetkisine dayanarak kişi ve kurumlara vergi yükümlülüğü getirmektedir. Vergi alacaklısı olarak devlet, vergi idaresi aracılığıyla vergiyi tahsil etme isteği ile vergi borçlusu olarak mükellef ya da sorumlunun vergiyi veya vergi cezasına muhatap olanların bu vergi veya cezayı ödememe ya da daha az tutarda ödeme isteğinin çatışmasından doğan vergi uyuşmazlığı, bunlar arasında vergi ve cezalar dolayısıyla ortaya çıkan hukuki anlaşmazlıklardır. Devlet, kamu giderlerine katılımı ve finansmanı sağlamak amacıyla, bu finansmanın ana kaynağı olan vergi gelirlerinin miktarını maksimize etmeye çalışırken, vergi borçluları da elden geldiğince daha az vergi ödemeyi isteyerek harcanabilir gelirini maksimize etmeye çalışacaktır. Bu çelişkili durumlar tam da bu noktada, taraflar arasındaki vergi uyuşmazlıklarının doğmasına neden olan faktörleri ortaya çıkarmaktadır. Aynı zamanda vergi kanunlarının çokluğu, vergi mevzuatının karmaşıklığı ve vergi mevzuatının sıklıkla değişmesi de vergi uyuşmazlığının doğmasına önemli ölçüde etki etmektedir. Bu durum, taraflar arasında bu uyuşmazlıkları çözümleyecek müesseselere olan ihtiyacı da arttırmaktadır. İdare ile mükellef arasındaki uyuşmazlıkların çözümlenmesinde kullanılan yol önem arz etmekte, uyuşmazlığın uzun sürmesi, her iki tarafında aleyhine işleyen bir süreç olmaktadır. Bu çerçevede, vergi uyuşmazlıklarının çözümlenmesi sürecindeki maliyetler; hem idare, hem de mükellefin kaynakları bakımından kayıplar yaratacağından dolayı, bu çözüm süreci vergi ilişkisinin amacı ve niteliği göz önünde bulundurularak ortak menfaatler bakımından en avantajlı, zaman bakımından en hızlı, maliyetler bakımından da adil olmak durumundadır.

Tax on the basis of fulfillment of public services and the public in order to meet the requirements by the state to individuals and institutions on the basis of the authority of taxation is to tax liability. Tax creditors as a state, the tax administration through the tax charged willingness tax owed as a taxpayer or responsible for tax or tax penalty interlocutors that this tax or penalty nonpayment or less payment for request conflicts arising from the tax dispute, among them are legal disputes that arise due to taxes and penalties. Government, public expenditures participation and financing in order to ensure that funding were the main source of tax revenue maximizing the amount of trying to the taxpayers in as much as possible pay less tax willingly disposable income to maximize will work. This contradictory situation between the parties on this point, the factors that have led to the creation of tax disputes reveal. At the same time the multitude of tax laws, regulations complexity, frequent changes to the emergence of the tax disputes are influenced significantly. This will resolve the dispute between the parties has been increasing the need for the institution. Disputes between the administration and the taxpayer used in important ways, the dispute lasted longer, on both sides is a process that runs against. In this context, the cost of the process of resolving tax disputes; and administration, as well as the taxpayer's resources in terms of loss would create, because this solution process tax relationship between the purpose and nature considering the common interests in terms most advantageous in terms of time, fast, cost terms to be fair state.