Tip 2 diyabetli hastaların beslenme durumlarının ve probiyotik besinlerle ilgili bilgilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Diabetes Mellitus, kronik hiperglisemi, insülin sekresyonunun yetersizliği veya sürekli tıbbi bakım gerektiren insülin, karbonhidrat, yağ ve protein metabolizması bozukluklarının neden olduğu endokrin-metabolik bir hastalıktır. Probiyotik kelimesi Yunanca bir terimdir ve yeterli miktarda uygulandığında konakçıda olumlu etkileri olan canlı mikroorganizmalardır. Bu çalışmada Antakya Akademi Hastanesi Endokrinoloji Bölümü'ne başvuran tip 2 diyabetli, 55 hasta incelenmiştir. Katılımcılara anket formu uygulanmıştır. Bu form üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde bireylerin sosyodemografik verilerini, ikinci bölümde beslenme alışkanlıklarını ve besin tüketim sıklığını, üçüncü bölümde ise probiyotik besin tüketim ve tutumlarını belirlemeye yönelik sorular yer almaktadır. %60'ı kadın ve %40'ı erkek bireyden oluşan katılımcıların %56,4'ünün probiyotik besin tüketmediği, probiyotik besin tüketenlerin %37,5'inin tavsiye nedeniyle tükettikleri, %87,5'inin fayda gördüklerini ifade ettikleri, %50,0'ının sindirim sistemi sorunları nedeniyle tükettikleri görülmüştür. Tip 2 diyabetli kadın ve erkeklerin enerji ve makro besin tüketimleri arasında herhangi bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Tip 2 diyabetli katılımcıların diyetle tükettikleri vitamin ve mineral alımları cinsiyete göre karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Katılımcıların cinsiyete göre eneji (kkal), yağ (g) ve çoklu doymamış yağ asidi alımları TÜBER ortalama değerlerine göre düşük, karbonhidrat (g), protein (g), doymuş yağ asidi (g), tekli doymamış yağ asidi (%) ve kolesterol (mg) alımının TÜBER ortalama değerlerine göre yüksek olduğu görülmüştür. Katılımcıların eğitim durumuna göre probiyotik besin tüketimleri karşılaştırıldığında eğitim durumları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır (p=0,013<0,05). Katılımcıların maddi durumlarına göre probiyotik besin tüketimleri karşılaştırıldığında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p=0,460>0,05). Sonuç olarak, diyabetli bireylerin beslenme alışkanlıklarının ve besin tüketimlerinin önerileri sağlayamadığı görülmüş, probiyotik ürünlerin kullanımının da sıklıkla tavsiye üzerine ve beyana dayalı olması, bu konuda bilinç ve takibin yetersiz olduğunu düşündürmüştür. Diyabetli bireylerde sağlıklı beslenme davranışlarının diyabetin ilerlemesi ve komplikasyonlarının önlenmesi açısından önemli olduğu düşünülürse bu grupta bilgi ve davranışların değiştirilip geliştirilmesine yönelik önlem ve uygulamaların yapılmasının önemli ve gerekli olduğu düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Diabetes Mellitus, Tip 2 Diyabet, probiyotik, beslenme alışkanlıkları, tutumDiabetes Mellitus is an endocrine-metabolic disease caused by chronic hyperglycemia, insufficiency of insulin secretion or disorders of insulin, carbohydrate, fat and protein metabolism that require constant medical care. The word probiotic is a Greek term and is a living microorganism that has a positive effect on the host when applied in sufficient amounts. In this study, 55 patients with type 2 diabetes admitted to the Endocrinology Department of Antakya Academy Hospital were evaluated. A questionnaire was applied to the participants. This form consists of three parts. In the first part, there are questions to determine the sociodemographic data of the individuals, in the second part, the nutritional habits and food consumption frequency, and in the third part, questions to determine the probiotic food consumption and attitudes. Of the participants, 60% of whom were women and 40% were men, 56.4% did not consume probiotic food, 37.5% of those consuming probiotic food consumed it due to advice, 87.5% stated that they benefited, 50% It was observed that ,0 of them consumed due to digestive system problems. No relationship was found between energy and macronutrient consumption of men and women with type 2 diabetes (p>0.05). When the dietary intakes of vitamins and minerals consumed by the participants with type 2 diabetes were compared according to gender, no statistically significant difference was found (p>0.05). The energy (kcal), fat (g) and polyunsaturated fatty acid intakes of the participants by gender were lower than the mean values of TUBER, carbohydrate (g), protein (g), saturated fatty acid (g), monounsaturated fatty acid (%) and cholesterol. (mg) intake was found to be higher than the TUBER mean values. When the probiotic food consumption of the participants was compared according to their education level, a significant difference was found between their education levels (p=0.013<0.05). When the probiotic food consumption of the participants was compared according to their financial status, no significant difference was found (p=0.460>0.05). As a result, it was observed that the nutritional habits and food consumption of individuals with diabetes could not provide the recommendations, and the fact that the use of probiotic products was often based on advice and declaration made us think that awareness and follow-up on this issue were insufficient. Considering that healthy eating behaviors in individuals with diabetes are important for the progression of diabetes and preventing its complications, it is thought that it is important and necessary to take precautions and practices to change and improve knowledge and behaviors in this group. Keywords: Diabetes Mellitus, type 2 Diabetes, probiotic, dietary habits, attitude