ÇEVİKLİK KRİTERLERİ VE TOPSIS YÖNTEMİ KULLANILARAK TEDARİKÇİ SEÇİMİ: İKLİMLENDİRME SEKTÖRÜNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN BİR UYGULAMA

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amaçları, belirsizlik altında dış çevrede oluşan değişikliklere hızlı yanıt verebilme kabiliyeti olarak tanımlanan çeviklik kavramı bileşenlerinin, tedarikçi seçim sürecinde kriter olarak kullanımının incelenmesi ve TOPSIS yöntemi ile uygulamaya yönelik bir model geliştirilmesidir. Yöntem: Araştırmanın uygulaması iklimlendirme sektöründe yapılmış olup metal işlem ve plastik enjeksiyon parçalarının yurt içinde üretimi için uygun tedarikçi seçimi konusu ele alınmıştır. Tedarikçiler, Sharifi ve Zhang’in Örgütsel Çeviklik Modeli’nde (2001) yer alan çeviklik yetenekleri ve kriterleri baz alınarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonuçları TOPSIS yöntemi ile analiz edilmiş, metal işlem ve plastik enjeksiyon parça tedarikçilerinin çeviklik performansları ayrı ayrı hesaplanmış ve alternatifler sıralanmıştır. Bulgular: Sonuç olarak, çeviklik kriterlerini ve TOPSIS yöntemini kullanan modelin, tedarikçi seçiminde kullanılabileceği anlaşılmıştır. Çalışmanın bir diğer çıktısı da çeviklik yetenekleri baz alınarak değerlendirilen tedarikçilerin geliştirilmesi gereken yönlerinin tespit edilmesi olmuştur. Özgünlük: Bu çalışmanın literatürdeki diğer çalışmalara göre özgün yanları, metal şekillendirme ve plastik enjeksiyon sektörlerinde hizmet veren tedarikçi çeviklik skorlarını ölçümlemesi, iki farklı sektöre ait tedarikçilerin çeviklik skorlarını tek bir çalışmada ölçümlemesi ve çeviklik tabanlı tedarikçi seçimini iklimlendirme sektöründe uygulamasıdır. Ayrıca, bu çalışma çevikliğin verimlilik ile bağlantısının ortaya konulması açısından literatürdeki diğer çalışmalardan ayrılmaktadır.