Büyük şirketlerdeki yönetim kararlarının, firma performansları üzerine etkilerinin analizi : Borsa İstanbul'daki 11 sektör liderine ilişkin uygulamalar

Abstract

Hem yönetim kararları, hem de firma performansları iş yaşamında yer alan, önemli konulardır. Bu kavramlar arasında kurulabilecek bir bağlantı, yöneticiler, yatırımcılar, mali otoriteler, vb. gibi, ilgili bilgiyi kullanacak olanlar için çok faydalı olabilir. Geçmiş için kesin olan bilgi, gelecek için belirsiz olduğu için sağlanabilecek fazladır. Belirsizliğin sebebi, hesapları bozabilecek çok sayıda unsurun olmasıdır. Bu yüzden, çeşitli unsurların etkilerini devre dışı bırakmak ve yönetim kararlarının firma performansını nasıl ya da ne derece etkilediğini göstermek bir ihtiyaç haline gelmiştir. Kurumsallığı en fazla olan firmaları ele almak, diğer türden firmalara nazaran çok daha etkili gözlemlemeyi sağlar. Borsa İstanbul'daki BİST-30 (Borsa İstanbul-30) endeksinde 11 sektör ve dolayısıyla 11 sektör lideri şirket vardır. Çalışmada ele alınan bu şirketler, 6 bağımsız ve 9 bağımlı değişken açısından değerlendirmeye alınmıştır. Yönetim kararlarının değişkenleri bağımsız olarak modele katılırken, firma performansı değişkenleri bağımlı olarak modele dahil edilmiştir. On yıllık bir süreç ve üçer aylık periyotlarla oluşturulan veriler hem yeterli hem de kolay elde edilebilirdir. Böylece 15 değişken ve 40 zaman noktası, her bir şirket için yaklaşık 600 gözlem anlamına gelir. Çalışma, Borsa İstanbul'daki büyük şirketlerin yönetim kararları ve firma performansı arasında bir ilişki araştırmanın yanı sıra hangi tip yönetim kararlarının firma performansını, ne şekilde etkilediğini ve hangi tip firma performansının, yönetim kararlarından ne şekilde etkilendiğini bulmayı amaçlamaktadır. Araştırma aracılığıyla birçok spesifik sonuç ortaya konmuştur. Bunlar arasında en temel olanlar, yönetim kararlarıyla firma performansları arasında dikkat çekici bir ilişkinin olduğu, 11 şirketin performans göstergelerinden üçte ikisinin modellenebilir olduğu ve üç değişkenden ikisinin istenilen yön etkisine sahip olduğudur. Anahtar Kelimeler : Yönetim Kararları, Firma Performansı, BİST-30, Borsa İstanbul, Büyük ŞirketlerManagement decisions and firm performance are both significant topics in business life. A relationship to be established between these concepts can be very beneficiary for the ones who use the knowledge about it such as managers, investors, financial authorities, etc. The benefits which might be provided are much since the knowledge which is certain for the past is vague for the future. The reason of uncertainty is that there are many elements which can spoil the calculations. So, it has been a kind of necessity to eliminate the effects of various elements and explicit how or how much management decisions affect firm performance. Discussing the most corporational entities provides to observe results much more effective than other kinds. In BIST-30 (Borsa İstanbul-30) index which is in Borsa İstanbul, there are 11 sectors and accordingly 11 sector-leader corporations. These corporations dealt with in the study have been evaluated in terms of 6 independent and also 9 dependent variables. While variables of management decisions have been integrated into the model as independent, variables of firm performances have been added to the model as dependent. The data consisted with a time process for ten years and periods for three months are both sufficient and easy-to-obtain. So, 15 total variables and 40 time points refer approximately 600 observations for each corporations. Besides researching a relationship between management decisions and firm performances in large corporations in Borsa İstanbul, the study has intended to find what type of management decisions affect firm performance and what type of firm performance is affected by management decisions. Many specific results have been stated through the research. The most fundamental ones among them are that there is a remarkable relationship between management decisions and firm performances, that two out of three performance indicators for all 11 corporations are modellable and that two out of three variables have desirable way effect. Keywords : Management Decisions, Firm Performance, BIST-30, Borsa İstanbul, Large Corporations