Kamusal sermayeli mevduat bankaları kârlılık belirleyicileri

Abstract

Finansal sistemdeki oyuncuların en büyüğü gerek finansal hacmi ve gerekse etkileri açısından bankalardır. Bir ticari kuruluş olarak temel motivasyonu kâr etmek olan bankaların kârlılığında görülen azalma veya zarar ülke ekonomilerini de olumsuz etkilemektedir. Ülkemiz yakın tarihinde bunu birçok kere görme imkânımız olmuştur. 2000/2001 yıllarında görülen ekonomik krizin önemli nedenlerinin başında kamu bankalarının görev zararları gelmektedir. Konunun önemine istinaden tez çalışmamız kapsamında kamu mevduat bankacılık sistemi kârlılık belirleyicilerinin tespiti ve kamu mevduat bankalarının kârlılıklarının öngörülebilir olup olmadığı konusu irdelenmiştir. Bu amaçla Türkiye'deki bankacılık sektörü hakkında genel bilgi verilmiş, bankacılığın tanımından başlanarak tarihsel süreçteki gelişimi vurgulanmıştır. Ayrıca sektörde yaşanan önemli krizler ve neticelerinde oluşan makroekonomik durumlar incelenmiştir. Diğer taraftan, çalışmada temel alınan veriye kaynak teşkil eden kamu mevduat bankalarının finansal verileri üzerinden ekonometrik modeller oluşturulmuştur. Oluşturulan modeller arasında kamu mevduat bankalarının kârlılık yapısını en iyi açıklayanları tespite yönelik çalışma yapılmıştır. Bağımlı değişkenlerin aktif kârlılığı (ROA) ve özkaynak kârlılığı (ROE) olarak belirlendiği çalışmada 12 ayrı bağımsız değişken kullanılmış, lojistik regresyon modeli ile aktif kârlılığı ve özkaynak kârlılığının belirleyicilerinin tespiti ile analizi yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kamu Mevduat Bankası, Aktif Kârlılığı (ROA), Özkaynak Kârlılığı (ROE), Lojistik Regresyon, Banka Kârlılığı.

The largest players in the financial system are banks in terms of both their financial volume and their impact. The decrease or loss in the profitability of the banks, whose basic motivation is to make profit as a business organization, also adversely affects the economies of the country. We have had the opportunity to see this many time in the recent history of our country. One of the main reasons for the economic crisis seen in 2000/2001 is the duty loss of public deposit banks. In the scope of our thesis, the identification of profitability determinants of public deposit banking system and predictability of profitability for public deposit banks are examined due to the importance of the subject. For this purpose, first of all general information about the banking sector in Turkey is given and the development of the historical process, starting from the definition of banking is emphasized. In addition, the major crises in the sector and the resulting macroeconomic conditions are examined. On the other hand, econometric models have been created based on the financial data of public deposit banks, which constitute the source of the data. The models, which best explain the profitability structure of public deposit banks among all models created was tried to be determined. In this study where the dependent variables were determined as Return on Assets (ROA) and Return on Equity (ROE), 12 independent variables were used and logistic regression model was used to identify and analyze the determinants of ROA and ROE. Keywords: Public Deposit Bank, Return on Assets (ROA), Return on Equity (ROE), Logistics Regression, Bank Profitability