Sağlıkta kalite göstergelerinden ventilatörle ilişkili pnömoni enfeksiyonlarının maliyet analizi

Abstract

Yoğun bakım ünitesinde tüm hastane enfeksiyonlarının önemli bir parçası olan Ventilatör İlişkili Pnömoni (VİP), morbidite ve mortalitesi yüksek, ekonomik yükü fazla, etkin kalite yönetim sistemi ve temel uygulamalarla kısmen önlenebilen ve sağlık kalite göstergesi olarak takip edilen ciddi bir hastalıktır. Bu araştırmada özel bir hastanenin Yoğun Bakım Ünitesinde gelişen VİP enfeksiyon dağılımı, neden olduğu ek yatış süresi ve maliyetini belirlemek amaçlandı. Araştırma, retrospektif vaka-kontrol çalışması dizaynında maliyet analiz çalışması olarak planlandı. Araştırma örneklemini 01 Ocak 2015 ve 31 Aralık 2018 yılları arasında VİP enfeksiyonu gelişen 37 hasta ve bu hastalarla birebir eşleştirme yöntemi ile seçilen VİP gelişmeyen 37 hasta oluşturdu. VİP gelişen ve gelişmeyen hastaların ortalama yatış günleri sırasıyla 45,70±31,99 gün ve 11,35±8,98 gün p=0,000, ikinci hastane enfeksiyonu görülme oranı %32,4 p=0,000, VİP gelişen hastaların mortalite oranı (%89,2) kontrol grubundan (%48,6) yüksekti (p=0,000). VİP gelişen ve gelişmeyen hastaların ortalama toplam maliyeti sırasıyla 52.751.09±43.669.3TL ve 17.044.16±15.668.8TL p=0,000 olarak hesaplandı. İlaç, tıbbi malzeme, laboratuar, kan transfüzyon, konsültasyon, hizmet, doktor, hemşire ve elektrik maliyetlerinde anlamlı bir farklılık olduğu, radyoloji maliyetlerinde anlamlı bir farklılık olmadığı saptandı. Yatış gün sayısında bir birimlik artışın VİP toplam maliyetini 869 TL arttırdığı, ikinci hastane enfeksiyonu olması durumunda maliyetin 17.517.058 TL arttığı p=0,000 olduğu bulundu. Sonuç olarak, VİP enfeksiyonunun yatış gün sayısı, mortalite oranı ve maliyetler üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu, ikinci bir hastane enfeksiyonu gelişmesi durumunda maliyetlerin anlamlı bir oranda arttığı tespit edildi. Anahtar Kelimeler: Sağlıkta Kalite, Gösterge, Ventilatör İlişkili Pnömoni, Maliyet AnaliziVentilator Associated Pneumonia (VAP) which is an important part of all hospital infections in the intensive care unit (ICU) is a serious illness with substantial morbidity and mortality, and increases costs of hospital care. It is followed as a health quality indicator and can partially preventable by effective quality management and basic applications. This study aimed to evaluate costs, lenght of stay and effects for VAP in a private hospital's intensive care unit. This study is a cost effective analyses which desinged as a retrospective casecontrol study. The data were collected between 01 January 2015 and 31 December 2018. The sample of the study consisted of 37 patients who developed VAP infection and 37 patients who did not develop VAP selected by one-to-one matching. Median length of stay in ICU in patients with VAP and without were 45.70±31.99 and 11.35±8.98 days respectively (p < 0.000). Mortality rates were higher in patients with VAP (89.2%) than the control patients (48.%) (p=0.000). Second hospital infection rate was 32.4% (p = 0.000) that is found that statistical meaningful. Mean cost of patients with and without VAP were 52751.09±43669.3TL and 17044.16±15668.8TL respectively (p=0,000). There was a significant difference in the costs of medicine, medical equipment, laboratory, blood transfusion, consultation, service, doctor, nurse and electricity. There was no significant difference in radiology costs. It was found that one unit increase in the number of hospitalization days increased the total cost of VAP by 869 TL and in case of a second hospital infection the cost increased by 17 517 058 TL (p = 0.000) that is found that statistical meaningful. As a result, it was found that VAP infection had a significant effect on the number of hospitalization days, mortality rate and costs. In case of a second hospital infection, the costs were significantly increased. Key words: Health Quality, Indicator, Ventilator Associated Pneumonia, Cost Analysis