Orta öğretim kurumlarında görevli öğretmen ve yöneticilerin öğrenci davranışlarından kaynaklanan stres nedenleri ve baş etme yöntemlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim okullarında görevli öğretmenlerin ve yöneticilerin öğrenci davranışlarından kaynaklanan stres nedenleri ve stresle baş etme yöntemlerinin incelenmesidir. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmada İstanbullu (2007) tarafından geliştirilen 'Öğrenci Davranışlarının Öğretmenlerde Stres Yaratma Düzeyi Ve Öğrenci Davranışlarının Yarattığı Stresle Baş Etme Düzeyi Anketi' kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini ise uygun örneklem yöntemiyle seçilen 299 öğretmen ve yönetici oluşturmaktadır. Öğretmenlerin ve yöneticilerin cinsiyet, sahip olunan çocuk, görev ve stres ile ilgili eğitim alma durumu değişkenlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma yöntemlerine ilişkin tutumlarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için bağımsız örneklemler t-Test yapılmıştır. Öğretmenlerin ve yöneticilerin kıdem, yaş, medeni durum, eğitim durumu ve branşlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma yöntemlerine ilişkin tutumlarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Kruskal Wallis Analizi yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; Cinsiyet değişkenine göre öğretmenlerin stres nedenleri puanları arasında fark yok iken ve stresle baş etme puanları arasında fark vardır. Yöneticilerin cinsiyetlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin çocuk sahibi olma durumlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmaktadır. Yöneticilerin çocuk sahibi olma durumlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin stresle ilgili eğitim alma durumlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Yöneticilerin stresle ilgili eğitim alma durumlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin yaşlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Yöneticilerin yaşlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları x farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin kıdemlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Yöneticilerin kıdemlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin medeni durumlarına göre stres nedenleri farklılaşmamakta iken stresle başa çıkma puanları farklılaşmaktadır. Yöneticilerin medeni durumlarına göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin eğitimlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Yöneticilerin eğitimlerine göre sadece stresle baş etme puanları farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin branşlarına göre stres nedenleri farklılaşmakta iken stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Yöneticilerin branşlarına göre stres nedenleri farklılaşmakta iken stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin görevlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Yöneticilerin görevlerine göre stres nedenleri ve stresle başa çıkma puanları farklılaşmamaktadır. Ülkemizde öğretmenlerin ve yöneticilerin; stres nedenleri ve stresle baş etme tutumlarını inceleyen çalışmalar yapılması, uygulayıcılar ve araştırmacılar açısından önemlidir.

The purpose of this research is to examine the reasons of stress of the secondary school teachers and principles caused by the students' behaviour and to examine the methods of how to cope with it. Research is of a survey model. In the research, 'The Questionnaire Named The Level of Students' Behaviour's Increasing Stress in Teachers and the Level of How to Cope With It' which is developed by İstanbullu (2007) has been used. The sample of the study is determined by an appropriate sampling method and the research was conducted with 299 teachers and principals. T Test was applied with the independent samples to determine the causes of stress according to a variable like the gender of teachers and principles, the number of children they have, state of scholarliness on duty and stress and whether their attitude change according to how they cope with stress. A Kruskal Wallis analysis was carried out to determine whether the attitude of teachers and administrators regarding to their seniority, age, martial status, educational level and branches differ the causes of stress and the methods of how they cope with it. According to research findings, while there is no difference between the point of causes of teachers' stress considering their gender, there is a difference between their points of how to cope with it. The points of the cause of stress and how the administrators cope with it differ according to their gender. The teachers' points about the reasons of stress and coping with stress differ according to having a child. The teachers' points of cause of stress and how to cope with it haven't differentiated according to them being educated on stress. The administrators' points of cause of stress and how to cope with it haven't differentiated according to their being educated on stress. The teachers' points of cause of stress and how to cope with it haven't differentiated according to their age. The administrators' points of cause of stress and how to cope with it haven't differentiated according to their age. The teachers' points of cause of stress and how to cope with it haven't differentiated according to their superiority. The administrators' points of cause of stress and how to cope with it haven't xii differentiated according to their superiority. While the cause of stress doesn't differ according to the teachers' martial status, the points of how to cope with stress differs. The administrators' points of cause of stress and how to cope with it doesn't differentiate according to their martial status. The teachers' points of cause of stress and how to cope with it haven't differentiated according to their educational level. The administrators' coping with stress only have differentiated according to their educational level. While the cause of the teacher's stress differ, the points how they cope with it don't differ. While the reason of stress differ according to the administrators' branches, the points they have to cope with stress don't differ. The points of cause of stress and how the teachers cope with it don't differ according to their duty. The points of cause of stress and how the administrators cope with it doesn't differ according to their duty. It is important for the implementers and researchers to examine the cause of both the teachers' and administrators' stress and how they cope with it in our country.