Kuzguncuk'ta özgün mimari niteliğini koruyan tescilli yapıların irdelenmesi ve geleceğe yönelik öneriler

Abstract

Çalışma, 'Kuzguncuk'ta Özgün Mimari Niteliğini Koruyan Tescilli Yapıların İrdelenmesi ve Geleceğe Yönelik Öneriler' başlığı altında ele alınmıştır. Çalışmada Kuzguncuk yerleşiminin günümüzdeki durumunun belgelenmesi, geçmişten gelen izlerden yola çıkarak gelecekteki kullanıma ilişkin öneriler geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın ana yöntemi, literatür araştırması ile alan çalışması üzerine temellenen düşünceleri, alan çalışması doğrultusunda belgelemektir. Literatür araştırması sırasında Kuzguncuk'ta 2007-2009 yılları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi ve Üsküdar Belediyesi tarafından hazırlanan envanter fişlerindeki eski eser tespitlerine ulaşılmıştır. Aradan geçen sekiz yıl sonunda envanter fişlerinin güncellenerek revize edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla tescilli/ tescile önerilen yapılar kat analizi, tescilli/ tescile önerilen yapılar malzeme analizi, tescilli/ tescile önerilen yapılar durum analizi yenilenmiştir. Bu şekilde elde edilen tüm veri ve bulgular değerlendirilmiş ve değerlendirme doğrultusunda ortaya konan sonuçlar, Kuzguncuk'un tarihsel kimliğinin sürdürülmesi için önerilere dönüştürülmüştür. Çalışmanın ilk aşamasında sürdürülebilirlik, kent kimliği, tescil ve koruma gibi kavramlar araştırılmıştır. 'Sürdürülebilir Mimari Çevre' kuramı, Kuzguncuk koruma başlığı altında yorumlanmak üzere Fiziksel ve Sosyal-Kültürel olarak iki boyutta detaylandırılmıştır. Sosyal-Kültürel alanda uzmanlarla görüşmeler, yerinde tespitler, belge toplama (Üniversiteler-Üsküdar Belediyesi) gibi araştırma metodları uygulanmıştır. Bu kapsamda Kuzguncuk'un tarihi gelişimi araştırılmış; Kuzguncuk'ta bulunan Anıtsal Mimari Yapılar ve I. Derece Sivil Mimari Yapılar listesi oluşturularak 2013 yılı halihazır haritaya işlenmiş; tarihçeleri hakkında bilgiler derlenmiştir. Mimari yapı özellikleri ele alınarak Kuzguncuk'un topografyası yeniden kurgulanmıştır. Fiziksel olarak İstanbul Teknik Üniversitesi Projesi'nin sınırlarına sadık kalınmıştır. Daha sonra adı geçen Proje ile 1938 yılı 83 No'lu Pervititch haritası sınırları çakıştırıldığında örtüşmeyen alanlar kapsamdan çıkartılarak çalışmanın kesin altlığı oluşturulmuştur. Tanımlanan altlık kapsamında, öncelikle 83 No'lu Pervititch haritasında günümüze ulaşan ve ulaşmayan yapılar tespit edilerek Pervititch haritası üzerinde yapmış oldukları tescilli ve tescile önerilen yapılar işlenmiştir. 2013 yılı halihazır üzerinden tescilli eski eser haritası oluşturulmuş, tescilli ve tescile önerilen yapıların analizleri söz konusu halihazır harita üzerine işlenmiştir. Söz konusu analizler, tescilli/ tescile önerilen kat adetleri analizi, tescilli/ tescile önerilen malzeme analizi ve tescilli/ tescile önerilen bina durum analizi olarak sıralanabilir. Topografyayı yeniden kurgulamak amacıyla Üsküdar Belediyesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan Kuzguncuk Köyiçi Kentsel Sit Alanı Kentsel Tasarım Projesi'ndeki siluetlerden yararlanılmıştır. Siluetlerdeki tescilli yapılar tespit edilip, güncel fotoğrafları çekilmiştir. Çalışma kapsamında tescilli yapıların anıt fişleri düzenlenmiştir. Anıt fişleri üç sayfadan oluşmakta olup, 1. sayfada Üsküdar Belediyesi'nin 2007 yılındaki envanter fişleri kullanılmış, 2. sayfada envanter fişleri 2017 yılındaki mevcut durumu tespit edilerek güncellenmiştir. Tescilli eski eser yapılar, nitelik, onarım, değişim ve öneri başlıkları altında incelenmiştir. 3. sayfada ise Tescilli eski eser yapıların eski ve güncel fotoğrafları da anıt fişlerine eklenmiştir. Sonuç bölümünde hazırlanan toplam 182 anıt fişinde yer alan yapıların değerlendirilmesi yapılarak geleceğe yönelik öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kuzguncuk, Kent kimliği, Tescil, Koruma, Sürdürülebilirlik.

The study was addressed under the heading 'Review of Registered Constructions Protecting Original Architectural Qualities in Kuzguncuk and Proposals for the Future'. In the study, it is aimed to document the current situation of Kuzguncuk settlement, to develop suggestions for the future use by taking the traces from the past. The main method of study is to document ideas and thoughts based on literature research and field study, in accordance with context of fieldwork. During the literature survey, the findings of the old works in the inventory vouchers prepared at 2007-2009 for Kuzguncuk by Istanbul Technical University and Üsküdar Municipality, were reached. At the end of the last eight years, it was aimed to update and revise inventory vouchers. For this purpose, the registered / to be registered structure recommended floor analysis, the registered / to be registered structures proposed materials analysis, the registered / to be registered structures proposed situation analysis has been made. All data and findings obtained in this way have been evaluated and the results set out in the evaluation have been converted to the proposal for the continuation of Kuzguncuk's historical identity. In the first phase of the work, concepts such as sustainability, urban identity, registration and protection were searched. The 'sustainable architectural environment' theory has been detailed in two dimensions, Physical and Social-Cultural, to be interpreted under the protection heading of Kuzguncuk. Research methods such as interviews with social-cultural field specialists, on-site determinations, document collection (Universities-Üsküdar Municipality) were applied. In this context, the historical development of Kuzguncuk was investigated; Monumental Architectural Constructions and Civil Architectural Constructions List in Kuzguncuk was created and was processed into the present map (2013); Information about the history is compiled. The topography of Kuzguncuk was reconstructed by taking architectural features into consideration. Physically, it has loyal to the limits of the Istanbul Technical University Project. Later, when the boundaries of Pervititch map no. 83 of 1938 were overlaid with the mentioned Project, a definite basis for working by removing the non-overlapping areas from the scope was established. Within the scope of the identified substructure, firstly the structures reaching and reaching the day-to-day structures of Pervititch No: 83 are determined and the registered and registered constructions on the Pervititch map have been processed. In 2013, an already registered old work map has been established and the analyzes of the registered and proposed statues have been processed on the current map. The mentioned analyzes can be listed as the analysis of registered / recommended floor numbers, the registered / recommended material analysis and the registered / registered building situation analysis. In order to reconstruct the topography, the silhouettes in the Urban Design Project of Kuzguncuk Köyiçi Urban Design Site prepared by Üsküdar Municipality and Istanbul Technical University were utilized. The registered structures in the silhouettes were identified and their current photographs were taken. The monument plugs are composed of three pages. In the 1st page, Üsküdar Municipality's inventory plugs in 2007 were used and in the 2nd page, inventory plugs were updated in 2017. On page 3, the registered old works are examined under the headings of quality, repair, change and suggestion. Old and current photographs of the registered old works are also added to the monument plugs. In the conclusion section, 182 monumental plugs were evaluated and recommendations for the future were developed. Keywords: Kuzguncuk, Urban identity, Registration, Conservation, Sustainability.