Ortopedik cerrahi sonrası hastaların hareketlilik ve konstipasyon risk düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma ortopedik cerrahi sonrası hastaların hareketlilik ve konstipasyon risk düzeylerinin belirlenmesi amacıyla ilişki arayıcı türde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 7.03.202-27.05.2022 tarihleri arasında İstanbul ili Anadolu yakasında bulunan bir kamu hastanesinde ortopedik cerrahi geçiren hastalar, örneklemini ise araştırmaya katılma kriterlerini karşılayan 123 hasta oluşturmuştur. Araştırma verilerinin elde edilmesinde araştırmacı tarafından literatüre göre hazırlanmış Hasta Tanıtım Anket Formu Konstipasyon Risk Değerlendirme Ölçeği ve Hasta ve Gözlemci Hareketlilik Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan veriler SPSS 23,0 ile analiz edilmiştir. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, iki grup karşılaştırmasında bağımsız gruplarda t testi, ikiden fazla gruba ait karşılaştırmalarda One way ANOVA, nicel değişkenler arasında Pearson korelasyon analizi, nominal değişkenlerin olduğu karşılaştırmalarda ki kare analizi kullanılmıştır. İstatistik anlamlılık için p değeri 0,05 olarak alınmıştır. Araştırmadaki hastaların yaş ortalamasının 55,14±16,23 yıl, %53,7'sinin kadın, %39'unun ilköğretim mezunu, beden kitle indeksi ortalamasının 28,99±5,44 boy/kg2, bağırsak alışkanlığının haftada 5,41±2,42 gün, %63,4'ünün kronik hastalığı olduğu, %31,7'sinin genel anestezi ile ameliyat olduğu bulunmuştur. Hastaların Hasta Hareketlilik Ölçeği'nden ortalama 72,30±20,38 puan, Gözlemci Hareketlilik Ölçeği'nden ameliyat sonrası birinci gün ortalama 13,22±2,87 puan, ikinci gün ortalama 10,20±2,59 puan, Konstipasyon Risk Değerlendirme Ölçeği'nden ortalama 9,24±3,11 puan aldıkları ve %35'ininorta risk grubunda olduğu saptanmıştır. Araştırma kapsamındaki hastaların eğitim düzeyine göre hareketlilik puanları arasında, bununla birlikte cinsiyetine, yaşına, medeni durumuna, çalışma durumuna, kronik bir hastalık varlığına, egzersiz yapma durumuna, konstipasyon için laksatif kullanma durumuna göre konstipasyon risk puanı arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Araştırma sonucunda hastaların hareket sırasında orta düzeyde ağrı yaşadığı, ameliyat sonrası birinci gün hareket becerilerinin yetersiz, ikinci gün orta düzeyde, konstipasyon risklerinin düşük olduğu sonucuna ulaşıldı. Araştırmanın daha büyük örneklem ile tekrar edilmesi önerilir.This study was conducted in a correlational type to determine the mobility and constipation risk levels of patients after orthopedic surgery. The population of the study consisted of patients who underwent orthopedic surgery in a public hospital in the Anatolian side of Istanbul between 7.03.202-27.05.2022, and the sample consisted of 123 patients who met the criteria for participation in the study. 'Patient Information Questionnaire Form', 'Constipation Risk Assessment Scale' and 'Patient and Observer Mobility Scale' prepared by the researcher according to the literature were used to obtain the research data. The collected data were analyzed with SPSS 23.0. Descriptive statistics were used in the evaluation of research data, t-test in independent groups in comparison of two groups, One way ANOVA in comparisons of more than two groups, Pearson correlation analysis between quantitative variables, chi-square analysis in comparisons with nominal variables. The p value was taken as 0.05 for statistical significance. The mean age of the patients in the study was 55.14±16.23 years, 53.7% were female, 39% were primary school graduates, mean body mass index was 28.99±5.44 height/kg2, bowel habit was 5.41± per week. It was found that 2.42 days, 63.4% of them had chronic diseases and 31.7% of them were operated under general anesthesia. Patient Mobility Scale average 72.30±20.38 points, Observer Mobility Scale mean 13.22±2.87 points on the first postoperative day, 10.20±2.59 points on the second day, Constipation Risk Assessment It was determined that they got an average of 9.24±3.11 points from the scale and 35% of them were in the intermediate risk group. A statistically significant difference was found between the mobility scores of the patients within the scope of the study according to their education level, as well as the constipation risk score according to their gender, age, marital status, employment status, presence of a chronic disease, exercise status, and laxative use for constipation (p<0.05). As a result of the research, it was concluded that the patients experienced moderate pain during movement, their mobility skills were insufficient on the first day after the operation, moderate on the second day, and the risks of constipation were low. It is recommended to repeat the study with a larger sample.