Okul kantinlerinde satılan ürünlere ilişkin öğrenci, öğretmen, yönetici ve veli görüşleri: Trabzon Merkez örneği

Abstract

Bu araştırma okul kantinleri hakkında öğrenci, öğretmen, yönetici ve veli görüşlerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın kapsamına Trabzon merkezde bulunan ortaokul ve liselerde öğrenim gören öğrenciler, öğretmenler ve yöneticiler ile bu okullarda öğrencisi olan veliler olmak üzere toplam 520 kişi alınmıştır. Bu araştırma 2013 – 2015 yılları arasında yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda öğrenci, öğretmen, yönetici ve velilere hazırlanan anketler uygulanarak görüşleri alınmış, elde edilen bilgiler SPSS 15 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Velilerin, eğitim ve sosyoekonomik durumuna göre, okul kantin özellikleri ve uygulamaları hakkındaki görüşleri arasındaki anlamlı farklılık ise SPSS 15 programında iki yönlü anova (Two Way Anova) testi ile hesaplanmıştır. Elde edilen bilgiler doğrultusunda Araştırmaya katılan öğrencilerin 2013-2014 eğitim öğretim yılı itibari ile %12,9'u 5.sınıf, %9,4'ü 6.sınıf, %13,7'si 7.sınıf, %14,1'i 8.sınıf, %9,4'ü 9.sınıf, %12,9'u 10.sınıf, %15,7'si 11.sınıf, %11,8'i 12.sınıflarda öğrenim görmektedirler. Kantinin temiz ve bakımlı olması ile ilgili araştırmaya katılan öğrenciler %63.9, öğretmenler %56, yöneticiler %45.1 ve veliler %60.2 ara sıra olarak değerlendirmektedirler. Kantinde çalışanların giyim, kuşam ve temizliği ile ilgili araştırmaya katılan öğrenciler %40.8, öğretmenler %58.2 ve yöneticiler %70.3 iyi, öğrenciler %40.8 ve veliler %45.8 ne iyi ne kötü olarak değerlendirmektedirler. Kantinde çalışanların öğrencilere davranışları ile ilgili olarak araştırmaya katılan öğrenciler %40.0 ve veliler %44.6 ne iyi ne kötü; öğretmenler %52.7 ve yöneticiler %69.2 iyi olarak değerlendirmektedirler. Bu durum kantin çalışanlarının öğrenci, öğretmen ve yöneticilere farklı davrandığını göstermektedir. Kantinde satılan yiyecek ve içeceklerin son kullanma tarihi, kantinde satılan yiyecek ve içeceklerden rahatsızlanma durumu ve kantinde satılan yiyecek ve içeceklerin fiyatlarının çarşı ve marketlere göre uygun olma durumu ile ilgili, araştırmaya katılan öğrenci, öğretmen, yönetici ve velilerin çoğu hayır olarak değerlendirmişlerdir. Bu durum okul kantinlerinde son kullanma tarihi geçmiş ürün satılmamakta olduğu ancak satılan ürünlerin çarşı ve marketlere göre fiyatlarının uygun olmadığı sonucuna ulaşılabileceğini göstermektedir. Yine kantinde satılan yiyecek ve içeceklerin markalı ürünler olması ve kantinde satılan yiyecek ve içeceklerin tüketilebileceği mekan durumu ile ilgili araştırmaya katılan öğrenci, öğretmen, yönetici ve velilerin çoğu evet olarak değerlendirmişlerdir. Bu durum kantinde satılan ürünlerin markalı olduğunu ve çoğu kantinin satılan ürünlerin tüketebileceği mekanın var olduğunu göstermektedir. Kantinin temiz ve bakımlı olması ve kantinde çalışanların giyim, kuşam ve temizliği ile ilgili araştırmaya katılan öğrenci, öğretmen, yönetici ve veliler ne iyi ne kötü olarak değerlendirmişlerdir. Bu durum kantinlerin temizlik durumunun çok iyi olmadığını göstermektedir. Velilerin, eğitim ve sosyoekonomik durumuna göre, okul kantin özellikleri ve uygulamaları hakkındaki görüşleri arasındaki ilişki incelendiğinde araştırmaya katılan farklı sosyoekonomik durumda bulunan velilerin okul kantin özellikleri ve uygulamaları hakkındaki görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.The aim of this study is to reveal the opinions of the students, teachers, administrators and parents about school canteens. 520 people has been subjected to this study including students who go to secondary schools and high schools in Trabzon city center, teachers and administrators of these schools and the parents of the students. This research has been done between 2013 and 2015 years. In accordance with this purpose, prepared surveys were done to the students, teachers, administrators and parents to receive their opinions. The information obtained from the surveys has then been analyzed using the SPSS 15 software. According to the educational and socioeconomic status of the parents, the significant difference among the opinions of the parents about the characteristics and the practices of the school canteens has been calculated by means of the Two Way Anova test which is implemented into the SPSS 15 software. In the light of the obtained information, 12,9%, 9,4%, 13,7%, 14,1%, 9,4%, 12,9%, 15,7% and 11,8% of the students are in their 5th, 6th, 7th, 8th, 9th, 10th, 11th and 12th years within 2013-2014 academic year, respectively. 63,9% of the students, 56% of the teachers, 45,1% of the administrators and 60,2% of the parents who participated in the survey about the canteen being clean and well-kept voted for 'sometimes'. 40,8% of the students, 58,2% of the teachers, and 70,3% of the administrators voted for 'good', and 40,8% of the students and 45,8% of the parents voted for 'tolerable' about the apparel and cleanliness of the canteen employees. 40% of the students and 44,6% of the parents voted for 'tolerable', and 52,7% of the teachers and 69,2% of the administrators voted for 'good' about the behaviors of the canteen employees to the students. This shows that the canteen employees treat different to the students, teachers and administrators. Most of the students, teachers, administrators and parents, who participated in the survey about the expiration dates of the food and beverages sold in canteen, falling ill due to these food and beverages, and the prices of these products being appropriate compared to those in bazaars and markets, voted for 'no'. This shows that expired products are not sold in canteens, however, the prices of the products are not convenient compared to those in bazaars and markets. Most of the students, teachers, administrators and parents, who participated in the survey about the food and beverages being branded products and the condition of the place in which the products are consumed, voted for 'yes'. This reveals that branded products are sold in canteens and most of the canteens have enough space to be used for consumption. Most of the students, teachers, administrators and parents voted for 'tolerable' in the survey about the canteen being clean and well-kept, and the apparel and cleanliness of the canteen employees. This situation indicates that the canteens are not clean enough. According to the educational and socioeconomic status of the parents, there could not been found a significant difference among the opinions of the parents about the characteristics and the practices of the canteens, examining the relationship among the opinions about the characteristics and the practices of the canteens.