Özel bütçeli kamu kuruluşlarında iç denetim

Abstract

Toplumsal yaşam, savaşlarla yeniden sınırları çizilen topraklar ve nüfus artışları, geçmişten günümüze yaşam biçimlerini olduğu kadar, ticaret, kontrol ve yönetim kavramlarını da etkilemiştir. Son yıllarda yaşanan teknolojik gelişmeler ve ortaklaşan akıl, yani kolay ulaşılan bilgi ise; en temelde kaynakların küresel ölçekte ortaklaşmasına ve 'pazar' kavramının büyürken karmaşıklaşan bir olguya dönüşmesine neden olmuştur. Dağınık coğrafyalarda devam eden işler nedeniyle, şirketlerin tüm paydaşlarına karşı hem finansalları hem de yönetim yaklaşımlarıyla şeffaf bir duruş sergilemeleri ve hesap verebilir olmaları bir ihtiyaç değil gereklilik haline gelmiştir. Bu gelişmelerle yeniden yapılanmayı reddeden şirketler ve ülkeler ise çökerken büyük skandallara neden olmuş, herkesin dikkatini bir anda yeninden bu kavramlara çekip, 'iş'in vazgeçilmez bir parçası olan kontrol ve denetim kavramların önemini katlarken; bu kavramların 'iş'ten öte, 'insan' için mutlak kavramlara dönüşmesine vesile olmuşlardır. Bu gelişmeler, yalnızca iş değil, devlet yönetimi algısını da değiştirmiş, toplumların da güven ihtiyacını yeniden fark etmesine önayak olmuştur. Bu doğrultuda, önce Amerika'da sonra Avrupa'da ve sonra Dünya genelinde özel sektördeki denetim ve iç denetim anlayışlarında yapılan köklü değişimler, kamu sektöründe de yerini bulmuş ve kökten reformlar yaratılmasını sağlamıştır. Ülkemizde de AB uyum sürecinin tetiklemesiyle taşlar yerinden oynamış ve kamuda iç denetim anlayışı yaratılmıştır. Diğer taraftan bu konuda bir çok adım atılmış olmasına ve sürecin şekillenmeye başlamış olmasına karşın, süreç planlandığı gibi hızlı ve verimli ilerlememektedir. Bu çalışmada, tüm bu süreç ve kavramları hem global hem de ulusal ölçekte inceleyip, ulusal odakta derinleşeceğiz. AB uyum süreci sonrasında konu hakkında ülkemizde yayınlanan araştırma ve yayımları inceleyerek sürecin trend analizini yapıp, an itibariyle fotoğrafını çekeceğiz. Son olarak ulaşmak istediğimiz noktaya yönelik, Özel Bütçeli Kamu Kurumları odağında yapabileceklerimiz için aksiyon planımızla geleceğe yönelik bir provizyon yapacağız. Anahtar Kelimeler: Kamuda İç Denetim, AB Uyum Süreci ve 5018 KMYKK, Özel Bütçeli Kamu Kurumlarında İç Denetim, İç Kontrol

Social life, borders re-drawn by wars and increased population affected; trade, kontrol and management concepts as much as life styles through the history. Technology nowadays, the collective mind and immediately reachable big data also made the resources 'one' and transformed the 'market' as complex as it is big. Companies, not should but must be 'transparent' and 'accountable' to all steakholders due to business on going at messy geography. The ones who refuse to reorganise, had fallen with huge scandals, but in other hand they point out those concepts are not only important for 'business' but also for 'people'. And finally governments also discovered the need for 'trust' for public and also started focusing to those concepts. In this direction, first in US, than in Europe and eventually all over the World, radical changes about accounting and internal accounting had been located to public sector after private sector. There is no doubt, in our country EU harmonization process had triggered our public sector internal auditing process. A lot is done and process is started to find its form, but it is not happening as fast and productive as planned. In ths study; we are going to analyze those concepts in both global and national scale and than focus in national scale. Publications about EU harmonization process and & 5018 will be trend analysed and pictured as it is now. Finally there will be some suggestions, activity plans and to dos for special budgeted public institutions . Key Words : Internal Audit in the Public Sector, EU Harmonization Process & 5018 Internal Audit in Special Budgeted Public Institutions, Internal Audit, Internal Kontrol