Mobbing ve örgüt kültürü arasındaki ilişki inşaat sektöründe bir uygulama

Abstract

1960'lı yıllarda hayvan davranışlarını inceleyen bilim adamı Konrad Lorenz tarafından, küçük hayvan gruplarının, daha güçlü ve yalnız bir hayvana veya kendi içlerinde en güçsüz olana karşı uyguladıkları saldırıları açıklamak için kullanılmış olan ve iş hayatında ilk kez 1980'lerin başında, Alman endüstri psikoloğu Heinz Leymann tarafından kullanılan mobbing kavramı; bir veya birkaç kişinin, başka bir kişiye, sistemli ve uzun süreli olarak, tekrarlayan ve kişiye fiziksel ve psikolojik zarar veren, düşmanca ve etik olmayan davranışlar bütünüdür. Kültür, cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve kıdem ayrımı olmaksızın, kar amacı güden veya gütmeyen bir örgütte çalışan herkes, son derece ciddi sonuçları olan psikolojik yıldırmanın her an kurbanı olabilir. Bu çalışmanın amacı sadece olayın kurbanlarına zarar vermekle kalmayan, aynı zamanda organizasyonları ve toplumu da olumsuz bir şekilde etkileyen mobbing olgusunun, örgüt kültürü ile karşılıklı ilişkisini incelemektir. Araştırma örneklemini inşaat sektöründe çalışan 170 memur ve işçi çalışan oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; örgüt kültürü ve mobbing arasında önemli bir ilişki olduğu ve Klan Örgüt Kültürü tipinin mobbing davranışları üzerinde negatif etkisinin olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Mobbing, Yıldırma, Psikolojik Şiddet, Psikolojik Taciz, Örgüt Kültürü

The concept of mobbing, which was used by the scientist Konrad Lorenz in 1960's to express the attacks of little animal groups to the more strong and a lonely animal or to the weakest one of themselves and was used for the first time at business life by a German industrial psychologist Heinz Leymann at the beginning of 1980's, is the sum of the systematically, repeated and long-term hostile and unethical behaviors from one or several people to an another person which causes physiological and psychological damage. Everybody with no difference in culture, in sex, in age, in education level and in seniority who works for profit companies or not-for-profit organizations can be subject any moment to mobbing which has very serious results. The aim of this study is to examine the mutual relationship between the concepts of corporate culture and mobbing, which doesn't just give harm to the victims but also at the same time affects the organizations and the society negatively. The research sample is consisted of 170 workers and civil servants who works in the construction industry. According to the research results; it is founded that there is a significant relationship between organizational culture and mobbing and Clan Culture has a negative effect on mobbing behaviours. Keywords: Mobbing, Terrorization, Psychological Violence, Psychological Abuse,Organizational Culture, Corporate Culture.