Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda beslenme durumunun belirlenmesi

Abstract

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), sosyal, iletişim, davranış ve bilişsel becerilerde sorunlar ile erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ve genellikle etkilerini ömür boyu sürdüren, nedeni ve tedavisi halen bilinmeyen nörogelişimsel bir hastalıktır. Bu araştırmada amaç otizmli çocukların beslenme durumlarını, alışkanlıklarını ve yeme problemlerini belirlemektir. Tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılan bu araştırma, Bağcılar Lokman Hekim Özel Eğitim ve Uygulama Merkezi'nde eğitim gören, yaşları 7-14 arasında değişen 10 kız 48 erkek, toplam 58 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada çocuğa ve aileye ilişkin genel bilgiler, üç günlük besin tüketim kaydı ve besin tüketim sıklığı anketleri uygulanmıştır. Besin tüketim kayıtları BeBİS (Beslenme Bilgi Sistemi) kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS 21.0 (Statistical Package for the Social Sciences) programı kullanılmıştır. Veriler değerlendirildiğinde, çocuklarda sindirim sistemi problemlerinden kabızlık ile şişkinlik ve gaz problemlerinin sık görüldüğü, yeni yiyecek denemeyi reddetmenin de oldukça yaygın olduğu görülmüştür. Ayrıca bu çocukların yiyecekleri renk, tat ve koku özelliklerine göre de tercih ettiği belirlenmiştir. Yeni yiyecek denemeyi reddetme ile kabızlık problemi arasında, BKİ ile yiyecekleri renk, tat, koku özelliklerine göre tercih etme ve yeni yiyecek denemeyi reddetme arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur (p<0.05). Besin tüketim sıklığı incelendiğinde süt, kefir, balık, yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler ve tam tahıllı ekmek gibi besinlerin hiç tüketilmediği görülmüştür. Üç günlük besin tüketim kayıtlarına göre günlük protein alımının fazla olduğu, posa, vitamin B1, B6, folat, kalsiyum ve potasyum alımlarının yetersiz olduğu bulunmuştur. Bu bulgulara ek olarak 14 yaş grubunun vitamin A, vitamin C, vitamin E ve vitamin B2 alımlarının düşük olduğu, 9-14 yaş arası çocuklarda, magnezyum, fosfor ve çinko alımlarının da yetersiz olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın sonucuna göre risk altında olan bu çocukların beslenme durumları ile beslenme alışkanlıkları takip edilmeli, yaygın görülen gastrointestinal sorunlar tedavi edilmeli, vitamin ve mineral yetersizlikleri önlenmeli ve takıntılı yeme davranışları için çözüm yolları üretilmelidir. Anahtar Kelimeler: Otizm, Otizm spektrum bozukluğu, Beslenme

Autism Spectrum Disorder (ASD), is a neurodevelopmental disorder of early childhood occuring with problems in social, communication, behavioral and cognitive skills and its effects are still unknown throughout the life. The aim of this study is to determine the eating habits and eatings problems of children with autism. This descriptive study was carried out with 58 children, 10 girls and 48 boys, aged 7-14 years, who were educated at Bağcılar Lokman Hekim Special Education and Application Center. In this study, general information about the child and the family, theree day food consumption record and food consumption frequency surveys applied. Food consumption records were calculated using BeBIS (Nutrition Information System). The SPSS 21.0 (Statistical Package for the Social Sciences) program was used for the analysis of the data obtained. When the data were evaluated, it was seen that constipation, swelling and gas problems were common in children and problems of trying new food were common. In addition, it is determined that these children prefer foods according to their color, taste and smell characteristics. There was a significant relationship between the rejectiom of new food attempts and constipation problem (p<0,05). There was a significant relationship between BMI and food preference according a color, taste and smellcharacteristics (p<0,05). There was a significant relationship between BMI and refusal to try new food (p<0,05). When the frequency of food consumption is examined, it is seen that foods such as milk, kefir, fish, green leafy vegetables, dried fruits and whole grain bread have never been consumed. While protein intake was found to be high, it was observed that the intake of fiber, vitamin B1, B6, folate, calsium and potassium was insufficient. In addition, the intake of vitamin A, vitamin C, vitamin E and vitamin B2 was low in the 14 years age group. According to the results of this study, nutritional status and nutritional habits of these children at risk should be followed, common gastrointestinal problems should be treated in these children, vitamin and mineral deficiencies should be prevented and solutions should be produced for obsessive eating behaviors. Keywords: Autism, Autism spectrum disorder, Nutrition