PATLATMA KAYNAKLI TİTREŞİMLERİN TAHMİNİ İÇİN FARKLI KAYALARIN SAHA SABİTLERİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Bu çalışmada, patlatma kaynaklı titreşimlerin tahmini için farklı saha ve kayaların arazi iletim (K) ve saha sönümlenme (?) katsayılarının belirlenmesine ilişkin sonuçlar sunulmuştur. Araştırma kapsamında, çeşitli sahalar ve kaya birimlerinde maksimum parçacık hızı azalım eğrisinin belirlenmesi için, 27 farklı saha ve 7 farklı kaya biriminde gerçekleştirilen patlatmalı kazılardan kaynaklanan titreşim bileşenleri ölçülmüş ve analiz edilmiştir. Çalışma sırasında, ölçekli mesafe parametreleri dikkatli bir şekilde kaydedilirken, titreşim bileşenleri 27 farklı sahadaki tüm patlatma olayları için titreşim ölçer cihazları ile kaydedilmiştir. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda, maksimum parçacık hızının uzaklıkla azalımını temsil eden ve iyi korelasyon katsayılarına sahip ilişkiler saptanmış ve tüm sahalar ve kaya birimleri için önerilmiştir. Böylece, 7 farklı kaya birimi için arazi iletim ve saha sönümlenme katsayıları belirlenmiştir. Farklı kaya birimlerinde gerçekleştirilen bu çalışma sonucunda, söz konusu kaya birimlerindeki sahalarda bundan sonra yapılacak atımların kontrollü yapılmasının temini amacıyla, patlatma sorumlularının işini kolaylaştırmak ve atımların çevresel etkilerini en aza indirmek amacıyla, farklı kaya birimleri için pratik grafikler oluşturulmuştur.