Katılım bankalarının performans ölçümü

Abstract

KATILIM BANKALARININ PERFORMANS ANALİZİ Katılım bankaları bankacılık sisteminin tamamlayıcıları olup, çeşitli sebeplerle sistem dışı kalmış atıl fonları, sisteme kazandırmışlardır. Bu bankalar fon kullanan sanayici ve iş adamlarına alternatif finansman imkânı sağlamışlardır. Kar zarara katılma esasına dayalı olarak çalışan Katılım Bankaları bu sistemin ve sağlıklı fon kullandırma yöntemlerinin tabii bir sonucu olarak ekonomide yaşanan mali ve ekonomik krizlerden daha az etkilenmektedirler. Tasarrufçu kesime tatminkâr getiri dağıtabilmişlerdir. Ticari ve sınai kesime rekabetçi ve ekonomik maliyetlerde fonlama yapabilmişlerdir. Düzenli kamu denetimleri sistemin gelişmesine önemli katkı sağlamıştır. Katılım bankaları DİBS'lere yatırım yapmadığı için kaynaklarını ülkemiz firmalarına fon olarak kullandırmayı esas alan bir iş planına sahiptir. Katılım Bankaları Körfez sermayesinin Türkiye'ye çekilmesinde önemli bir rol oynayabilirler. Türk hazinesinin geçtiğimiz aylarda ihraç ettiği Kira Sertifikası ihraçlarıyla kaynak açığı bulunan ülkemize bu bölgeden önemli miktarda sermaye çekilmesi mümkün olabilecektir. Bu nedenle, söz konusu mali aracın çıkarılması ekonomimize olumlu katkı sağlamıştır. Bugüne kadar 42 Milyar TL'nin üzerinde Kira Sertifikası ihracı gerçekleştirilmiştir. Katılım Bankalarımız uluslararası piyasalardan muhtelif yapılandırılmış finansman ürünü ile uygun maliyet ve vadelerle borçlanma imkânlarını her geçen gün artırmakta olup bu imkânlarını müşterilerinin rekabet avantajı sağlayacağı fon kullandırımlarına dönüştürmektedir. Körfez bölgesinden sendikasyon yoluyla temin edilen ve giderek yaygınlaşan 'Murabaha' finansmanında önemli rol almaktadırlar. Ülkemizde yeni gelişen bu finansman modelinden şu ana kadar 2 (iki) Milyar Doları aşan tutarda finansman temin edilmiştir. Özet olarak bilançonun pasifinde yer alan ve halktan toplanan tasarrufların oluşturduğu yükümlülüklerde; kar zarara katılma yöntemi sabit oranlı yükümlülüğe nazaran katılım bankalarına rahatlık sağlayarak krizlerin aşılmasına yardımcı olmuştur. Faiz riski almayan katılım bankaları, açık pozisyon yapmayarak kur riski de yüklenmemişlerdir. Bilançonun aktifinde yer alan kredilerde; bu bankaların çalışma prensipleri gereğince fonların mutlaka bir proje veya emtia ve ekipman tedariki karşılığında kullandırılması ve finansman bedelinin işletme yerine işletmeye mal ve hizmet temin eden satıcıya fatura karşılığında ödenmesi, bu fonların veriliş amacı dışında, riskli ve spekülatif alanlarda kullanımını önlemektedir. Ayrıca bu yöntem kullandırılan fonun ve firmanın kontrolünü kolaylaştırmaktadır. Fonların taksitli kullandırılması ve genellikle taksitlerin aylık tahsil edilmesi seyyaliyeti ve emniyeti arttırmaktadır. Fonların fatura karşılığı kullandırılması, işletmenin ihtiyacından fazla fon kullanmasını engelleyerek finansmanda irrasyonel davranışları önlemektedir. Diğer taraftan, katılım bankalarının kendi bünyelerindeki fon kullandırma yöntemlerinden olan finansal kiralama yöntemi, fon kullanan firmaların nakit akımlarına uygun tarzda fonlanmasında ve finansmanın fon kullandırma tekniğine başka bir ifadeyle yatırımının uzun vadeli finansmanla yapılması ilkesine uygun olmasını sağlamaktadır. Bu yöntemler, katılım bankalarının kullandırdıkları fonların emniyetini artırarak aktif kalitesini yükseltmektedir. Ayrıca, Katılım Bankaları bütün finansman sağlama işlemlerini prensipleri gereğince faturaya veya bir belgeye dayandırdıkları için kayıt dışı ile mücadele konusunda devlete yardımcı olmaktadırlar. Neticede Katılım Bankacılığı; sadece faizsizlik özelliği olan bir bankacılık türü değil, aynı zamanda bilançonun pasifindeki yükümlülüklerin riskini azaltıcı, aktifindeki kredilerin emniyetini ve dolayısıyla aktif kalitesini arttırıcı özelliği olan bir bankacılıktır. Tarih. 18.08.2017 Anahtar Kelimeler: Katılım, Bankacılık, FinansmanPerformance Analysis of Participation Banks Participation banks have role to complete the banking system and for several reasons they reintegrate the otiose funds to system. These banks give alternative financial opportunities to industrial and business firms which are using funds. Participation banks are less affected by financial and economic crisis because of the healthy fund usage structure. It has supplied satisfactory gain for the thrifty business community. Participation banks could fund in competitive and economic costs for both the industrial and commercial community. Regular public scrutiny has major advantages on improving the system. Since participation banks do not invest on DİBS they have a work plan that uses their sources to fund firms. Participation banks could play a key role to move the Gulf capital to Turkey. In the last few months Turkish treasury has exported lease certificate that would allow to move capital to Turkey. Therefore, removal of the mentioned financial intermediary contributes positively to economy. Until today, total of over 42 billion TL Lease Certificate exportation has been made. Participation Banks gradually increases the possibility of various financial products' costs and borrowing amount which are specifically used to fund that gives advantages on completion. They take a critic role in, developing, 'Murabaha' finance that is collected as syndication method. More than 2 billion TL amount was collected by the recently developing financial method. In a nutshell, liabilities that comes from collecting saving from public and that is in left-hand side: compared to fixed ration, gain/loss gives means to participation banks that helps to deal with crisis. Participation banks that do not take interest rate and create an open position will not face exchange risk. Credit that takes place in balance-sheet: as required by the principal of the working method of these banks, funds need to be used by a project and to be used if equipment is supplied and financial amount need to be paid to seller against invoice, besides the reason funds are given, these, under the risked and speculative area, are prevented to be used. Additionally, this method helps to control the fund which is in use and the firm. Partial payment for the funds and monthly collecting improves the mobility and safety. Funds against invoice prevents to use more than necessary amount of fund which will also prevent irrational behaviour for the financer. On the other hand, financial renting method allows firms to fund more suitable and financer's fund using way, in other words, rule that implies to fund by the long-term financer is ensured. These methods, by increasing the safety of the funds used by participation banks, improve the active quality. In addition, participation banks, according to their principles they based their every operation to invoice or written document, will help government against off the books actions. In conclusion, participation banks are not just interest free banks, but also decrease the risk in the passive side of the balance-sheet and for the active side, improves the safety of the credit, thus, active quality. Key Words: Participation, Banks, Financial