Tip 2 diyabetli hastalarda algılanan aile desteğinin değerlendirilmesi

Abstract

Tip 2 diyabet, ömür boyu devam eden, zorunlu yaşam biçimi değişikliklerine neden olan, birey dışında aileyi de etkileyen bir metabolizma hastalığıdır. Bu yüzden diyabet bakım sürecinde aile de rol almaktadır. Bu çalışmanın amacı; tip 2 diyabetli hastalarda algılanan aile desteğinin değerlendirilmesidir. Araştırma tanımlayıcı tipte olup, Okmeydanı Eğitim Araştırma Hastanesi'nde yatarak veya ayaktan tedavi gören, 40 yaş ve üzeri olan 121 tip 2 diyabetli birey ile 2016 Aralık - 2017 Nisan tarihleri arasında yürütüldü. Araştırmaya alınacak hastalara önce Bilgilendirilmiş Onam Formu dolduruldu. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve Hensarling Diyabet Aile Destek Ölçeği kullanıldı. Veri toplamada yüzyüze görüşme tekniği kullanıldı. Verilerin istatistiksel analizinde; sayı, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, Kruskal Whallis Testi ve Man Whitney-U Testi kullanıldı. Araştırma örneklemini oluşturan 121 hastanın %72,7'si kadın, %27,3'ü erkektir. Olguların yaş ortalaması 56,47±10,16 yaş olarak bulundu. Diyabetlilerin %86,8'i evli olup eş ve çocukları ile yaşadığı görüldü. Diyabette en çok destek veren kişinin bireyin eşi olduğu bulundu. Olguların çoğunun diyabet eğitimi aldığı ve diyabet eğitimi alanlarda aile destek algısı yüksek olduğu saptandı. Hastaların diyabet eğitimini, çoğunlukla diyabet eğitim hemşiresinden aldığı görüldü. Eğitim düzeyi yüksek olan bireylerde aile destek algısı yüksek olarak tespit edildi. Diyabette tanı alma süreleri ortalama olarak 8,48±6,22 yıl olarak belirlendi. Ailede başka diyabet hastası olma durumu aile destek algısını yükseltti. Aile destek algısı puanlamada beş üzerinden ortalama üç buçuk olarak belirlendi. Sosyo-ekonomik durumu iyi olan bireylerde aile destek algısı yüksek bulundu. Buna göre; diyabet bakımında ailede en çok desteği veren kişinin belirlenmesinin gerekliliği, diyabet hastasının eğitim düzeyi, sosyo-ekonomik durumu, diyabete eşlik eden başka hastalık olma durumu belirlenip hastaya özel bakım ve eğitim programı geliştirilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Tip 2 diyabet, Algı, Aile, Destek.

Type 2 diabetes, which requires lifestyle changes, is a lifelong metabolic disease that affects not only the individual's life but also the family's life. Therefore, families must be involved in diabetes care. The purpose of the present study is to evaluate the perceived family support in patients diagnosed with type 2 diabetes. The study was a descriptive study, and was conducted between April 2017 and August 2016 with 121 type 2 diabetes patients aged 40 years old and above. The patients received outpatient or inpatient treatment in Okmeydanı Educational Research Hospital. The informed consent form was filled by the patients before the research. Personal Information Form and Hensarling Diabetes Family Support Scale were used as data collection tools. Face-to-face interview technique was used in data collection. Number, percent, arithmetic mean, standard deviation, Kruskal Wallis Test, and Man Whitney-U Test were used in statistical analysis. 72,7% of were female, and 27,3% were male. The mean age was found as; 56.47 ± 10.16 years. 86.8% of patients were married, and lived with their spouse and children. It was found that the most supportive person in diabetes care was the spouse of the patient. Most of the patients received diabetes education, and the patients who received diabetes education had higher perceived family support. Patients mostly received diabetes education from the diabetes education nurse. The level of family support was higher in the individuals with higher level of education. The average time of the diagnosis was 8.48 ± 6.22 years. Presence of other diabetes patient in the family improved the perception of the family support. The family support perception was found as three and a half on the scale out of five. Individuals with good socioeconomic condition had a higher level of perception of family support. Accordingly, it is recommended to designate a person giving the utmost support for the diabetes care, determine the education level of the diabetes patient, socioeconomic status and the presence of any other additional disease; thus a training and care program shall be developed for each individual. Keywords: Type 2 diabetes, Perception, Family, Support.