Okul öncesi öğretmenlerinin cinsel gelişim ve eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamaları: Bir durum saptaması

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin cinsel gelişim ve eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamalarının incelenmesidir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması deseni ile yürütülmüştür. Araştırma verileri 2019-2020 eğitim öğretim yılının bahar dönemi içerisinde toplanmış olup araştırmanın çalışma grubunu; 5 yıl ve üzeri mesleki deneyimi olan ve 36-72 aylık çocuklar ile çalışan 10 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak üzere demografik bilgi formu, yarı yapılandırılmış görüşme formu ve doküman inceleme formu kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi boyutunda görüşme verileri betimsel analiz ve doküman inceleme formu için de içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Veriler derinlemesine incelenmiş ve temalar altında toplanmıştır. Elde edilen veriler incelendiğinde, okul öncesi öğretmenlerinin cinsel eğitiminin içeriğini konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların, öğretmenlerine cinsel gelişim ile ilgili soru sormadıklarını buna karşın ise öğretmenlerin, çocukları soru sormaya teşvik etme durumları incelendiğinde öğretmenlerin çocukları soru sormaya teşvik etmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Cinsel gelişim ile ilgili sorularla karşılaşan öğretmenlerin ise büyük bir kısmı kaçınmacı ve bilimsel yanıt verdikleri sonucuna ulaşılmış olup sorular karşısında kendilerini gergin hissettiklerini ifade etmişlerdir. Ebeveynlerin, öğretmenlere soru yöneltme durumları incelenmiş ve ebeveynlerin toplumsal cinsiyet rolleri, mastürbasyon, cinsel oyun, doğum ve vücut farklılıkları ile ilgili sorular sordukları sonucuna ulaşılmış olup soru sormayan ebeveynlerin ise toplumsal mitler, kendilerini yeterli görmeleri ve cinsel eğitim için erken olduğu düşüncesi ile soru yönlendirmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ebeveynlerin gerek kendileri gerek çocukları için cinsel gelişim ve eğitimi ile ilgili eğitim talep etmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin sınıf içinde en çok mastürbasyon, cinsel oyun ve toplumsal cinsiyet rolleri ile karşılaştıkları sonucuna ulaşılmış olup sınıf içinde gözlemlediği davranışlara genel olarak doğru yaklaşım sergilediği görülmektedir. Öğretmenler çocukların sağlıklı cinsel gelişimi için ebeveynlere ve öğretmenlere eğitim verilmesini gerektiğini ifade etmektedirler. Öğretmenlerin sınıflarında cinsel gelişim ve eğitimi ile ilgili uygulama yapma durumlarına bakıldığında ise öğretmenlerin büyük bir kısmının özel bölgeler, cinsiyet farklılıkları, cinsiyet kalıp yargıları, vücut bölümleri, kişisel temizlik, doğum gibi konularda uygulama yaptıklarını ifade etmekte olup uygulama yapmayan öğretmenlerin ise uygulama yapmama nedenleri olarak bilgi eksikliği, tepki alma endişesi, cinsel eğitim için erken olduğu düşüncesi ile uygulama yapmadıklarını ifade etmişlerdir. Araştırma sonuçları doğrultusunda öğretmenlere kapsamlı cinsel eğitim konusunda uygulama örneklerinin de sunulacağı eğitimler verilerek konu hakkında kapsamlı bilgilendirme yapılmalıdır. Söz konusu okul öncesi dönemde cinsel gelişim ve eğitimi olduğunda ebeveynlerin etkisi yok sayılamayacağından dolayı ebeveynlerinde kapsamlı cinsel eğitim konusunda bilgilendirilmelidir. Cinsel eğitim uygulaması yapmayan öğretmenleri alıkoyan nedenlere bakıldığında bilgi eksikliğinden dolayı uygulama yapmadıklarını, uygulama yaptıklarında tepki alabileceklerini vurgulamışlardır. Öğretmenlerin cinsel eğitim konusunda uygulama yapabilmeleri için müfredatta yer verilmesi gerekmektedir. Yapılan çalışmanın okul öncesi dönemde cinsel gelişim ve eğitimi ile ilgili gerçekleştirilecek araştırmalara ışık tutacağını ve konu ile ilgili uygulamalar konusunda eksiklerin belirlenmesi hususunda önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

The aim of this study is to investigate the views and the practices of the preschool teachers on sexual development and education. The research was conducted with the case studymodel which is one of the qualitative research methods. The research data were collected in the spring semester of the 2019-2020 academic year, and the study group of the research consists of ten preschool teachers with five years or more of professional experience and working with with 36-72 months old children. Demograptic information form, semi-structured interview form and document revıew form were used to collect data in the study. The descriptive analysis and the content analysis methods were used for the analysis of the research data. The data were analyzed in depth and classified under themes. When the data obtained were analyzed, it was concluded that preschool teachers did not have sufficient information about the content of sexual education. Although the children did not ask questions about sexual development to their teachers, it was concluded that teachers did not encourage children to ask questions when the teachers' incentives to ask questions were examined.The majority of the teachers who encountered questions about sexual development reached the conclusion that they gave avoidant and scientific answers and they stated that they felt nervous when faced with the questions. Parents' asking questions to teachers were examined and it was concluded that parents asked questions about gender roles, masturbation, sexual play, birth and body differences, and parents who did not ask questions did not ask questions because of social myths, self-sufficient and early sexual education. has been reached. It was concluded that the parents did not demand training on sexual development and education for themselves or their children. It was concluded that teachers mostly faced with masturbation, sexual play and gender roles in the classroom, and it was seen that they generally took the right approach to the behaviors they observed in the classroom. Teachers state that education should be given to parents and teachers for the healthy sexual development of children. Considering the practices of teachers regarding sexual development and education in their classrooms, most of the teachers state that they practice in private regions, gender differences, gender stereotypes, body parts, personal hygiene, birth, and teachers who do not practice information are the reasons for not practicing. They stated that they did not practice because of the lack of reaction, the thought that it was early for sexual education. In line with the results of the research, teachers should be informed about the subject by giving trainings in which examples of practices on comprehensive sexual education will be presented. When it comes to sexual development and education in the preschool period, parents should be informed about comprehensive sexual education, as the influence of parents cannot be ignored. Considering the reasons that keep teachers who do not practice sexual education, they emphasized that they do not practice due to lack of knowledge and they can get reaction when they do. In order for teachers to practice on sexual education, it should be included in the curriculum. It is thought that the study will shed light on the researches to be carried out on sexual development and education in the preschool period and will make an important contribution to the determination of the deficiencies in the applications related to the subject.