Bir Kamu Hastanesinde Cerrahi Antibiyotik Profilaksisi Uygulamasının Uygunluk ve Maliyetleri Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Profilaktik antibiyotik uygulaması, cerrahi kliniklerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancakantibiyotiklerin aşırı ve uygunsuz kullanımları, yan etkilerin ve dirençli bakterilerin ortaya çıkmasına;tedavi maliyetlerinin, morbidite ve mortalite oranlarının artmasına neden olmaktadır. Dolayısıylayerinde ve doğru bir antibiyotik kullanımının sağlanmasının sağlık kurumlarının etkin hizmetüretimindeki önemi büyüktür. Bu çalışmada, orta ölçekli bir kamu hastanesinde ameliyat öncesiyapılan profilaktik antibiyotik kullanım süreci incelenmiştir. Çalışma ile cerrahi antibiyotikprofilaksisi rehberi ile uygulamadaki uyumsuzlukların saptanması, beklenen ve gerçekleşenmaliyetlerin (ekstra maliyetlerin) hesaplanması amaçlanmıştır. Retrospekti f ve kesitsel olarak yapılançalışmada, 01.12.2012 ile 01.03.2013 tarihleri arasındaki 3 aylık dönemde Adanada bir kamuhastanesinde ameliyat edilen 760 hastanın preoperati f antibiyotik profilaksisine ait verileri kullanıldı.Profilaksi uygulamaları; antibiyotik seçimi, dozu, uygulama süresi ve uygulama zamanı bakımındansını flandırıldı. Mevcut profilaksi uygulamaları, hastanenin Enfeksiyon Kontrol Komitesincehazırlanmış cerrahi antibiyotik profilaksisi talimatlarını içeren rehber ile karşılaştırılarakdeğerlendirilmiştir. Yapılan uygulamaların ancak %24,74ünün (188 tanesi) rehber ile uyumlu,%75,26sının (572 tanesi) ise rehber ile uyumsuz olduğu saptanmıştır. En yüksek orana sahipuygunsuzluk kriterlerinin, gereğinden uzun süreli ve geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı olduğutespit edilmiştir. Toplamda 2.371 kutu ve 8.570,45 TL maliyetinde antibiyotik kullanıldığı, ancakuygun olmayan profilaksi ile 4.579,13 TL ekstra maliyet ve 1.133 kutu antibiyotiğin gereksiztüketildiği görülmüş, hasta başına ortalama maliyetin ise 5,25 TL olması gerekirken 11,3 TL(beklenenin iki katındanfazla) olduğu saptanmıştır.