Yetişkin bireylerde akdeniz diyet skoru ile beslenme durumu ve vücut kompozisyonu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Sürdürülebilir beslenme tarzlarından biri olan Akdeniz diyeti (AD) dünyadaki en sağlıklı diyetlerden biridir. Bu çalışmanın amacı, sağlıklı beslenme modellerinden biri olan AD'nin yetişkin bireylerde vücut kompozisyonu ve beslenme durumu ile ilişkisinin saptanmasıdır. Çalışma Eylül 2019 – Şubat 2020 tarihleri arasında Sakarya Üniversitesi Sağlıklı Beslenme / Obezite Danışmanlık Birimine başvuran 18-64 yaş aralığındaki toplam 307 bireyle yapılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme tekniğiyle toplanmıştır. Toplanan veriler; fiziksel aktivite durumları, 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı, besin tüketim sıklığı, antropometrik ölçümler ve Akdeniz diyet uyum ölçeği anketidir. Çalışmaya katılan bireylerin %47,8'i erkek, %52,1'i kadındır. Yaş ortalaması erkeklerde 24,7±8,3 yıl, kadınlarda ise 24±7,1 yıldır (p>0,05). Bireylerin cinsiyete göre ortalama Akdeniz diyeti uyum skoru erkeklerde 4,84±1,9 iken kadınlarda 5,4±2,2'dir (p>0,05). AD uyumu düşük olan erkek ve kadınlarda öğle öğünü daha çok atlanmış olup istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin günlük enerji (kkal), enerji (kkal/kg), karbonhidrat (g), karbonhidrat (%), protein (%), çoklu doymuş yağ asitleri (g), tekli doymuş yağ asitleri (%), doymuş yağ asitleri (g), karoten (mg), E vitamini (mg), C vitamini (mg), K vitamini (µg) ve sodyum (mg) alımlarının AD ile ilişkisi istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0,05). AD uyumu ile yaş arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Sonuç olarak; AD yaş ve beslenme alışkanlıkları üzerinde etkili olabilir. Ancak AD'ye uyumun vücut kompozisyonu ve beslenme alışkanlıkları üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla ülke genelinde yapılacak kapsamlı araştırmalara ihtiyaç vardır.

Mediterranean diet (MD), one of the sustainable diets, is one of the healthiest diets in the world. This thesis study aims to determine the relationship between MD, which is a healthy nutrition model, with body composition and nutritional status in adult individuals. The study was conducted with 307 individuals between the ages of 18-71 who applied to the Sakarya University Healthy Nutrition / Obesity Counseling Unit between September 2019 and February 2020. The data were collected by face to face interview techniques. The data collected are physical activity states, 24-hour retrospective food consumption record, frequency of food consumption, anthropometric measurements, and Mediterranean diet score questionnaire. 47.8% of the individuals participating in the study are male, and 52.1% are woman. The average age is 24.7±8.3 years for men and 24±7.1 years for women (p>0.05). While the average Mediterranean diet compliance score of individuals is 4.84±1.9 in men, it is 5.4±2.2 in women (p>0.05). In men and women with low MD compliance, lunch is more skipped and statistically significant (p<0.05). Individuals' daily energy (kcal), energy (kcal /kg), carbohydrate (g), carbohydrate (%), protein (%), polyunsaturated fatty acids (g), monounsaturated fatty acids (%), saturated fatty acids ( g), carotene (mg), vitamin E (mg), vitamin C (mg), vitamin K (µg) and sodium (mg) intakes were associated with the MD (p<0.05). A statistically significant relationship was found between MD compliance and age (p<0.05). As a result, the MD may have an impact on some anthropometric measurements and dietary habits. However, extensive research is needed across the country to evaluate the effect of adaptation to the MD on body composition, biochemical parameters, and dietary habits.